Thứ Bảy, 22 tháng 6, 2013

(4) Chế độ cho người thất nghiệp ở Thụy Sĩ

Một số ngày đặc biệt
(Etre au chômage - trường hợp bang Genève)
Mục này đề cập tới loại 3 ngày đặc biệt gắn với quá trình yêu cầu và nhận lương thất nghiệp ở Thụy Sĩ: Ngày treo, ngày đợi và ngày không kiểm tra.
1. Ngày treo (jour de suspension)
Như đã viết trong các phần trước, trong quá trình yêu cầu và được nhận lương thất nghiệp ở Thụy Sĩ, bạn phải thực hiện một số nghĩa vụ như cung cấp thông tin cá nhân hiện tại và thay đổi trong kỳ, cung cấp các bằng chứng thể hiện bạn liên tục có những cố gắng để tìm một việc làm mới....
Nếu bạn không thực hiện đủ các nghĩa vụ này, quyền nhận lương thất nghiệp của bạn sẽ bị tạm thời treo lại; hậu quả là bạn sẽ không được nhận lương thất nghiệp trong những ngày treo.

Một số trường hợp treo điển hình là:

- Bạn bị sa thải do lỗi của chính bạn; ví dụ bạn phá hoại tài sản, thanh danh của doanh nghiệp, ăn cắp tài sản của doanh nghiệp...

- Bạn không có những cố gắng nhất định trong việc tìm việc làm mới.
Trên thực tế, để chứng minh bạn đã có những cố gắng đủ trong việc tìm kiếm việc làm mới là điều khá dễ dàng. 
Theo thông tin, kinh nghiệm của một vài anh chị đã nhận lương thất nghiệp mà mình quen, thông thường quỹ thất nghiệp yêu cầu bạn mỗi tháng phải liên hệ với ít nhất 8-10 nơi để kiếm việc làm mới. Bạn có thể gọi điện thoại, viết email, đến trực tiếp... tới nơi xin việc, chỉ cần nơi đó trả lời không có việc thích hợp cho bạn và bạn điền vào tờ khai mẫu rồi gửi quỹ trước ngày 5 tháng sau là đủ.

- Bạn không thực hiện các yêu cầu, chỉ dẫn của Sở tìm việc (ORP); ví dụ bạn không chấp nhận một việc làm được đánh giá là phù hợp với bạn do Sở đề nghị, hoặc bạn không tham gia các hoạt động giúp tăng cơ hội tìm kiếm việc làm do Sở đề nghị, hoặc trong quá trình tham gia bạn tự động bỏ mà không có lý do chính đáng.

Lưu ý ORP luôn nhấn mạnh tiền trợ cấp thất nghiệp hàng tháng họ cấp cho bạn cũng tương tự như tiền lương, trong đó vẫn gồm đủ các loại bảo hiểm, thuế và các nghĩa vụ tài chính khác tương tự như tiền lương người lao động vẫn nhận... Chỉ có điều thay vì bạn làm việc cho doanh nghiệp để nhận lương thì giờ bạn làm việc cho ORP để nhận, và công việc của bạn trong 8h vàng ngọc hàng ngày là tìm kiếm việc làm mới. 

Do đó, họ có quyền đề nghị bạn tham gia việc nọ việc kia. Nếu theo học các chương trình dạy nghề hay học ngoại ngữ... thì họ tài trợ tiền học, tiền ăn trưa và tiền đi lại; bạn cũng có thể được nhận thêm tiền hỗ trợ của họ hoặc của nơi tổ chức các lớp học.

Trong thời gian nghỉ việc và hưởng lương thất nghiệp, bạn có thể tìm kiếm một nơi để thực tập, nâng cao tay nghề. Khi đó Sở tìm việc sẽ hỗ trợ bạn các chi phí liên quan, cũng như cung cấp tiền ăn trưa và tiền đi lại. Thông thường nơi bạn thực tập cũng trả cho bạn một khoản tiền nhất định, giống như sinh viên đại học ở đây đến các nhà máy, cơ quan thực tập đều được nơi đó trả phụ cấp hàng tháng tối thiểu là 2100 CHF (khoảng 2300 USD).

Mình có một người bạn đang hưởng lương thất nghiệp; khoảng 2 tháng một lần Sở tìm việc lại đề nghị gặp để phỏng vấn tình hình xin việc, những khó khăn, tình huống mới phát sinh và đề xuất các gợi ý, hướng mới. Có lần theo người bạn đến Sở, mình thấy Sở rất chú ý khuyên bạn mình trong khi chờ đợi nên liên hệ với các doanh nghiệp cùng lĩnh vực chuyên môn của mình (xây dựng giao thông) để thực tập.

- Bạn không cung cấp các thông tin cần thiết theo yêu cầu hoặc cung cấp thông tin không đúng sự thật.

- Bạn đã nhận lương thất nghiệp hoặc cố gắng để được nhận lương thất nghiệp trong khi đúng ra theo luật bạn không có quyền.

Thời gian "treo" trong khoảng 1 đến 60 ngày tùy mức độ lỗi của bạn nặng hay nhẹ.
Số ngày treo là số ngày để bạn hoàn thành những nghĩa vụ theo quy định và lại thỏa mãn tất cả các điều kiện để được nhận lương thất nghiệp.

Chú ý: Nếu bạn bị treo liên tục nhiều lần thì ở những lần treo tiếp theo, số ngày treo sẽ kéo dài hơn.

2. Ngày đợi (jour d'attene)

Ngày đợi là những ngày bạn chưa được nhận lương thất nghiệp và đang làm hồ sơ để thỏa mãn các điều kiện được nhận lương. 

Theo tôi hiểu đây là những ngày bạn không có thu nhập, tức là không được hưởng lương thất nghiệp.

Thời gian đợi thông thường khoảng 5 ngày. Dưới đây là bảng quy định chung về số ngày đợi:

Thu nhập hàng năm (CHF)
Các điều kiện
Số ngày đợi
Cho đến 36000
Không phải nuôi con
0
Từ 36001 đến 60000
Phải nuôi con
0
Từ 60001
Phải nuôi con
5
Từ 36001 đến 60000
Không phải nuôi con
5
Từ 60001 đến 90000
Không phải nuôi con
10
Từ 90001 đến 125000
Không phải nuôi con
15
Từ 125001
Không phải nuôi con
20


Trong một số trường hợp đặc thù, số ngày đợi sẽ tăng lên so với quy định chung, ví dụ:

- Tăng thêm 1 ngày nếu trước khi thất nghiệp bạn làm nghề theo vụ việc hay thời vụ hoặc làm các nghề cần thay đổi nơi làm việc liên tục.

- Tăng thêm 5 ngày nếu trước đó bạn được miễn phải đóng bảo hiểm thất nghiệp do bị ốm nặng kéo dài, mang thai và sinh con, tai nạn, ly dị hay ly thân, thương tật của bạn và bạn đời, bạn đời chết, bị giam cầm trong nhà tù Thụy Sĩ hay trở về Thụy Sĩ sau những ngày sống và làm việc ở nước ngoài (trừ 1 số nước như ở EU chẳng hạn).

- Tăng thêm 120 ngày nếu trước đó bạn được miễn phải đóng bảo hiểm thất nghiệp do đi học phổ thông, đại học, học nghề... mà nhờ đó bạn được miễn đóng bảo hiểm thất nghiệp.

3. Những ngày không kiểm tra (jour sans contrôle)

Sau 60 ngày kiểm tra khi hưởng lương thất nghiệp, bạn sẽ có 5 ngày không kiểm tra, tức là những ngày bạn được tự do, không chịu sự kiểm tra, giám sát của các cơ quan liên quan tới trả lương thất nghiệp cho bạn. Trong những ngày này bạn không phải tìm kiếm việc làm, không phải tiếp xúc với các địa chỉ tìm việc.

Bạn có quyền bảo lưu 5 ngày này để gộp lại thành một chuỗi nghỉ dài ngày. Ví dụ sau 120 ngày chịu kiểm tra liên tiếp, bạn sẽ có 2 tuần nghỉ ngơi hoàn toàn để làm việc gì tùy thích, ví dụ đi du lịch... Tính chung 1 năm bạn sẽ có 4 tuần nghỉ ngơi hoàn toàn.

Bạn không được sử dụng các ngày không kiểm tra theo từng ngày riêng lẻ mà phải sử dụng theo tuần. Mỗi lần muốn sử dụng, bạn phải báo trước cho Sở tìm việc của bạn trước đó 2 tuần.

Nếu trong toàn bộ thời kỳ nhận lương thất nghiệp bạn không sử dụng hết số ngày nghỉ ngơi không kiểm tra thì số dư còn lại chưa dùng sẽ không được bảo lưu cho lần mất việc hưởng lương thất nghiệp kế sau.

Bạn cũng không được nhận tiền mặt thay cho những ngày không kiểm tra chưa dùng.

4. Không đảm bảo các điều kiện kiểm tra do bệnh tật, tai nạn, nghỉ đẻ:

Khi rơi vào một trong các trường hợp bệnh tật, tai nạn, nghỉ đẻ, bạn phải thông báo ngay cho Sở tìm việc của bạn trong vòng 1 tuần.

Đối với tai nạn, bạn cũng phải thông báo cho quỹ thất nghiệp và nếu bạn đang tham gia một số chương trình làm tăng khả năng tìm việc, thì cần thông báo cho người tổ chức. Bạn sẽ được quỹ bảo hiểm thất nghiệp hỗ trợ các chi phí liên quan đến tai nạn trong 3 ngày đầu, tính cả ngày xảy ra tai nạn. Sau đó, bạn sẽ nhận hỗ trợ hàng ngày của Quỹ bảo hiểm tai nạn (Caisse nationale suisse d'assurance en cas d'accidents - SUVA).

Nếu bạn bị bệnh và mất khả năng làm việc (tức là không còn nhu cầu tìm việc làm mới), bạn chỉ có quyền nhận hỗ trợ từ quỹ thất nghiệp trong 30 ngày đầu tiên, những trường hợp đặc biệt có thể lên đến 44 ngày.

Riêng về nghỉ đẻ, bạn sẽ chỉ được nhận hỗ trợ từ quỹ trợ cấp cho trường hợp mất thu nhập do nghỉ đẻ (Allocation pour perte de gain en cas de maternité - LAPG). Bạn cần tiếp xúc với quỹ hỗ trợ AVS của bạn.

5. Không đồng tình với quyết định của các cơ quan thẩm quyền về lương thất nghiệp.

Khi bạn đã hoàn thiện đầy đủ hồ sơ xin nhận lương thất nghiệp, sẽ có một hội đồng xem xét, quyết định các chế độ liên quan cho bạn, ví dụ bạn có bị treo, bị hoãn quyền lợi không, mức lương được nhận là bao nhiêu... Tất cả các quyết định của Hội đồng này và những giải quyết cụ thể tiếp theo của các cơ quan liên quan đều được ban hành bằng văn bản và gửi đến bạn.

Nếu bạn không đồng ý với bất kỳ quyết định nào của các cơ quan có thẩm quyền có liên quan đến quyền lợi của bạn, bạn đều có quyền thực hiện các thủ tục phản đối. Về nguyên tắc, bạn được miễn phí khi đòi hỏi xử lý.

Việc trả lương hàng ngày cho bạn không phải là một quyết định hành chính và do đó bạn không có quyền phản đối trực tiếp. Nếu bạn nghi ngờ có những sai sót khi trả lương ngày cho bạn, bạn có thể gửi văn bản đề nghị xem xét lại trong vòng 90 ngày kể từ ngày nhận được tiền lương.

Trước khi quyết định gửi văn bản phản đối điều gì đó, bạn nên suy nghĩ kĩ vì thông thường các cơ quan có thẩm quyền đã làm đúng theo quy định của luật, do đó tốt nhất bạn nên đến gặp trực tiếp cơ quan đã ra quyết định đó để hỏi thêm cho rõ.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét