Từ chiến dịch "Tôi học thật", hy vọng chiến dịch "Cả nước nói thật"

Chiến dịch "Tôi học thật"

Giáo dục nước nhà đã đến hồi sinh viên dàn hàng ra ngoài đường phố thủ đô hô to: “Tôi học thật”, học thật, học thật, học thật. Học thật chứ không “học giả”. Hài hước đến nước này thì phải gọi… bằng cỡ gì hỡi các nhà dẫn dắt sự nghiệp giáo dục Việt Nam ? Mong rằng từ chiến dịch "Tôi học thật" sẽ có thêm chiến dịch "Cả nước nói thật".

1. THƯ MỜI THAM DỰ LỄ PHÁT ĐỘNG CHIẾN DỊCH " TÔI HỌC THẬT"Bạn thân mến!
Đạo văn ở Việt Nam đã và đang diễn ra tràn lan, trở thành một hiện tượng phổ biến và có nguy cơ bị “bình thường hóa”.
Nếu gõ từ khóa “Đạo văn” trên trang tìm kiếm Google, bạn sẽ thấy có hơn 120 triệu kết quả hiển thị chỉ trong vòng nửa giây. Copy-paste là tình trạng phổ biến của nhiều sinh viên hiện nay trong học tập và nghiên cứu. Phần lớn các bạn trẻ cho rằng đạo văn là một hành động bình thường và dễ dàng được chấp nhận.

Tuy nhiên, không chỉ đơn thuần là việc sao chép không trích nguồn dẫn đến những gian lận và đánh giá sai kết quả học tập và nỗ lực của sinh viên, đạo văn hiện nay là một tệ nạn học đường gây ra nhiều tác hại sâu sắc đến nền giáo dục nước nhà.

Đạo văn được lý giải bởi nhiều nguyên nhân như đạo văn “không có ý thức” hay sự thiếu kĩ năng tư duy và phân tích độc lập trong học tập. Đồng thời, việc thiếu một cơ chế quản lý chặt chẽ và quy chuẩn lỏng lẻo và chưa đồng bộ về trích dẫn học thuật từ phía nhà trường cũng đang tạo môi trường “thuận lợi” cho đạo văn trở nên phổ biến.. Xuất phát từ những trăn trở trên, Youth Box Channel (YBO) dưới sự hỗ trợ của Tổ chức Minh bạch Quốc tế/ Tổ chức Hướng tới Minh Bạch và Đại học Hoa Sen phát động chiến dịch “TÔI HỌC THẬT” với mục tiêu tăng cường nhận thức và năng lực phòng chống đạo văn cho sinh viên và cổ vũ giá trị sống trung thực trong nhà trường. 
Ban tổ chức Chiến dịch trân trọng mời bạn tham dự LỄ PHÁT ĐỘNG CHIẾN DỊCH “TÔI HỌC THẬT"diễn ra vào:
· Thời gian: 8h30-11h30 ngày 23/12/2012
· Địa Điểm: Khán phòng Ngụy Như Kon Tum, Đại học Tổng hợp, 19 Lê Thánh Tông, Hà Nộihttp://ftu-forum.net/forums/threads/16997/

2. Đôi điều về chiến dịch "Tôi học thật"Tác giả: Vũ Đức Tâm 

Sáng nay (12/5/13), mình đang lim dim thưởng thức chén chè ngâu thơm phức thì nghe thấy trên TV chị phóng viên của VTV đang nói về một chiến dịch nghe rất lạ tai "Tôi học thật". Mình bỏ vội chén trà, vớ điện thoại chụp vội màn hình TV. Chị phóng viên cầm micro đứng trước một nhóm các bạn trẻ đang hân hoan, nói cười. Chị cho biết, sáng nay khoảng trên 50 sinh viên tham gia một cuộc đạp xe ủng hộ chiến dịch “Tôi học thật”. Khẳng định “tôi học thật” là rất đỗi bình thường nhưng tại sao chị phát thanh viên lại cho rằng những bạn sinh viên có mặt trong buổi đạp xe sáng nay thực sự dũng cảm? Sau đó, chị phỏng vấn một vài bạn sinh viên. Rồi, các bạn sinh viên có mặt cùng với xe đạp của mình đồng thanh giơ tay hô to: “Tôi học thật! Tôi học thật! Tôi học thật!” Không khí xem ra có vẻ hừng hực lắm lắm! Rồi màn hình chuyển qua chương trình khác.

Tìm hiểu thêm, mình được biết Chiến dịch Tôi học thật do kênh truyền thông trực tuyến Youth Box Channel, Tổ chức Minh bạch quốc tế, Tổ chức Hướng tới Minh bạch và Đại học Hoa Sen phát động cho sinh viên toàn quốc từ cuối năm 2012. Nội dung chính của Chiến dịch là nâng cao nhận thức và năng lực phòng chống nạn copy-paste, đạo văn và cổ vũ cho lối sống trung thực trong nhà trường, hướng tới một môi trường giáo dục liêm chính, công bằng và bền vững.Nếu bạn ở xứ sở khác đến đây, hoặc bạn ở xứ này mà mũ ni che tai hoặc thiếu thông tin thì sự việc trên có vẻ thật kì cục, thậm chí cứ tưởng đó như một trò đùa dai nào đó của những kẻ rách việc, rỗi hơi. Nhưng nếu bạn là người am hiểu xứ này thì lại thấy sự kiện trên lại rất cần thiết, đáng được biểu dương và còn phải “nhân điển hình tiên tiến” cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta học tập nữa cơ đấy. 

Điều lạ lùng và bất thường ở đây là Chiến dịch hay như thế, thiết thực như thế, để chữa một căn bệnh nghiêm trọng như thế trong ngành giáo dục nước nhà lại không được phát động bới cấp cao nhất trong lĩnh vực Giáo dục của xứ ta. Lẽ ra họ phải nhân cơ hội đó để phối hợp cùng với những nhà tổ chức đầy thiện chí nêu trên (mà đóng vai trò chính có lẽ là Trường Đại học Hoa sen do TS Bùi Trân Phượng làm Hiệu trưởng) để thực hiện cho thật tốt chứ. Có lẽ cũng chính vì không có được vị “nhạc trưởng” có uy tín và tầm cỡ cao hơn, chính thống hơn ở cấp quốc gia mà Chiến dịch này ì ạch mãi từ cuối năm ngoái đến nay mới huy động được “hơn 50 sinh viên dũng cảm” tham gia. Trong khi đó thì nam thanh, nữ tú nườm nườm trong các lễ hội đủ kiểu đang diễn ra ở hầu khắp các tỉnh, thành. Hay tại vì giả dối, tiêu cực, đạo văn trong xã hội và học đường đã tràn lan ở mọi cấp, ngành và đã ăn vào xương, máu tới mức vô phương cứu chữa rồi nên người ta dửng dưng, phó mặc? Hay tại vì người ta không muốn ngoáy cái “hũ mắm thum thủm” ấy lên nữa?

Ảnh trên tác giả chụp được trên màn hình 

Khi tôi hô to: “Tôi học thật”, tức là có kẻ “học giả”. Khi nhiều người cùng hô to: “Tôi học thật” trong một chiến dịch tức là đã có cơ man “kẻ học giả” và “học giả” đã trở thành tệ nạn nhức nhối cần diệt trừ. 

Bản chất của giáo dục là hướng thiện cho nên đạo văn và tiêu cực phải được loại bỏ. Trớ trêu thay, thống trị học đường hiện nay là quay cóp, gian lận thi cử, mua điểm, chạy bằng, đạo luận văn, luận án… Trong xã hội, đạo văn cũng nhan nhản và được coi là đương nhiên. Đó là ăn cắp bài viết, cướp công, hay lấy công trình của người khác, sử dụng bài viết của người khác, biến thành của mình trong các báo cáo khoa học, công trình nghiên cứu, luận văn, luận án… Biết là vi phạm bản quyền nhưng nhưng người ta vẫn phớt lờ, nhất là để thực hiện tiêu chuẩn hóa lãnh đạo, để giữ ghế hoặc leo lên ghế cao hơn. Người ta chỉ muốn tốn thật ít thời gian, công sức nhưng đạt mục đích danh vọng, tiền tài nhanh nhất. Cho nên mới có học giả, nhưng bằng cấp thật, có bằng cấp thật nhưng bạn học không có… Cũng có người thuê người học hộ và thuê làm luận án. Với mạng internet, dùng công nghệ « cắt dán », « lắp ghép » thì tệ nạn đạo văn càng thuận lợi. Các vị đạo văn khi bị phát hiện, hình như chả xấu hổ gì cả, có lẽ vì tâm lí « Toét mắt là tại hướng đình/Cả làng cùng toét có mình em đâu ! » và rồi cũng chẳng làm sao cả. Những vị có chức, có quyền lại tìm đủ mọi cách, gõ đủ các cửa để « kiên cường bám trụ » và cũng chẳng có ai nỡ đề nghị các vị ấy từ chức. Những người bị đạo văn thì đành mượn lời của cố GS Hoàng Văn Hiến, ngửa mặt lên trời mà than : « Cái nước mình nó thế ! » Trong cái guồng giả dối, trộm cắp ấy, ai lương thiện bị coi là “sinh vật lạ” hoặc thuộc dạng “sắp tuyệt chủng”!

Đến đây chắc bạn đã hiểu tại sao hơn 50 sinh viên tham gia cuộc đạp xe này đã được phong danh hiệu “dũng cảm” rồi chứ? Trước hết, tuy là thiểu số nhưng họ dám công khai đoạn tuyệt với lối học hành, thi cử giả dối tràn lan mà không sợ bị trù úm, thua thiệt. Thứ hai, họ vẫn tích cực tham gia mặc dù không biết chiến dịch này có kết quả không hay lại chìm vào quên lãng như những phong trào “NÓI KHÔNG” mà ông nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục mà bây giờ là tân Ủy viên Bộ Chính trị đã rầm rộ khởi xướng cách đây vài năm, và rồi những người tích cực hưởng ứng, mà điển hình là thầy Đỗ Việt Khoa lại còn chịu thua thiệt đủ đường nữa chứ. Thứ ba, hiện đang là mùa thi cử, họ cũng không mảy may lo ngại hành động này của mình có thể ảnh hưởng đến kết quả thi… 

Chúng ta hoan nghênh các bạn sinh viên “dũng cảm” này, những “sinh vật lạ”, những loài “sắp tuyệt chủng”! Chúng ta hoan nghênh sáng kiến này của những nhà tổ chức. Chúng ta có quyền hi vọng, một ngày đẹp trời nào đó, các vị chức sắc cấp cao của ngành Giáo dục xứ ta ngộ ra tầm quan trọng của nó, tích cực và chủ động nhập cuộc để “Tôi nói thật” trở thành một Chiến dịch “thật” ở tầm cỡ quốc gia “thật” và thu được những kết quả mĩ mãn cũng là “thật”.

Mình chưa có dịp gặp TS Bùi Trân Phượng mà chỉ nghe người ta nói đến và đọc những bài bà viết. Mình khâm phục bà và rất tâm đắc với với mục tiêu “Vì một nền giáo dục sạch” của bà mà Chiến dịch này là một hoạt động cụ thể. Vừa qua, bà rất xứng đáng được Quỹ Văn hóa Phan Châu Trinh trao Giải thưởng “Vì sự nghiệp văn hóa và giáo dục”. Tuy nhiên, bằng vào thực tế đang diễn ra, mình không thể nào không nghĩ tới hình ảnh của một chàng Đôn Kihôtê đang ra sức chiến đấu với cối xay gió. Hi vọng là mình nhầm to. Bất luận thế nào, mình vẫn chúc Tiến sĩ chân cứng đá mềm, vượt mọi trở ngại để đi đến tận cùng những đam mê chính đáng và chân chính của mình vì lợi ích của ngành giáo dục nói riêng và của đất nước nói chung./.

Hà Nội, 12/5/2013V.Đ.T.