Gỡ băng chất vấn và trả lời chất vấn của ĐBQH sáng 13.11

Gỡ băng chất vấn và trả lời chất vấn của ĐBQH sáng 13.11
BẢN TỔNG HỢP THẢO LUẬN TẠI HỘI TRƯỜNG

(Ghi theo băng ghi âm)

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Xin phép Quốc hội chúng ta bắt đầu chương trình làm việc buổi sáng. Cuối giờ chiều hôm qua còn lại một số câu hỏi và 2 đại biểu đã đặt thêm câu hỏi. Sáng nay tôi đề nghị thêm 1 đại biểu nữa đặt câu hỏi và Bộ trưởng sẽ tiếp tục trả lời.

Phùng Đức Tiến - Hà Nam

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng, tôi xin gửi tới Bộ trưởng 3 câu hỏi.

Câu hỏi thứ nhất, tái cấu trúc nền kinh tế dựa trên ba trụ cột, trong đó có cơ sở hạ tầng, đề nghị Bộ trưởng cho biết thời gian vừa qua Bộ xây dựng đã làm gì và sắp tới sẽ tham mưu cho Chính phủ triển khai các chương trình về cơ sở hạ tầng như thế nào để góp phần đẩy nhanh lộ trình tái cấu trúc nền kinh tế.

Câu hỏi thứ hai, đề nghị Bộ trưởng cho biết hậu quả của việc đầu tư dàn trải, đến nay có bao nhiêu công trình xây dựng, công trình đô thị, bất động sản bị đình, hoãn, giãn tiến độ, tổng mức đầu tư của các công trình đã được phê duyệt, mức độ thiệt hại, các giải pháp khắc phục để tháo gỡ vốn, nâng cao hiệu quả đầu tư của các dự án đó.

Câu hỏi thứ ba, trước bối cảnh quản lý nhà nước còn nhiều bất cập, giá vốn cao khó tiếp cận, quản trị doanh nghiệp kém, công nghệ lạc hậu, dự báo không chính xác, hàng hóa chất lượng thấp, mẫu mã xấu, tỷ lệ tồn kho cao, doanh nghiệp phá sản hoặc đứng trước những khó khăn rất lớn. Đề nghị Bộ trưởng và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ trưởng Bộ Tài chính, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết những giải pháp cơ bản tháo gỡ những khó khăn cho doanh nghiệp để doanh nghiệp tiếp tục phát triển. Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng.

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước.

Kính thưa Quốc hội.

Tôi xin tiếp tục trả lời những câu hỏi của các vị đại biểu Quốc hội chất vấn. Hôm qua tôi đang trả lời những câu hỏi liên quan đến tập đoàn, tổng công ty thuộc Bộ quản lý, hôm nay tôi trả lời tiếp ý kiến của đại biểu Lê Như Tiến - tỉnh Quảng Trị, tức là yêu cầu những tổng công ty của Bộ xây dựng hiện nay như thế nào và nó có đồng dạng với Tổng công ty Tập đoàn Sông Đà không?

Tôi xin báo cáo hiện nay các tổng công ty của Bộ xây dựng nói chung cũng như các doanh nghiệp hiện nay đang ở trong tình trạng có nhiều khó khăn. Chẳng hạn tôi nói ví dụ như Tổng công ty Lilama phải xử lý nợ xấu của một số công trình mà hiện nay cũng chưa thanh toán xong do nợ đọng hoặc xử lý những vấn đề còn liên quan đến kết luận của thanh tra. Trong đó có vấn đề về nhà máy, chẳng hạn nhà máy xi măng Hạ Long, Vinama cũng phải nghiên cứu xử lý nợ xấu ở đây. Coma liên quan đến xi măng Đồng Bành. Nói chung hiện nay do tồn đọng nợ trong xây dựng cơ bản, đặc biệt vấn đề thanh toán, quyết toán còn khó khăn cho nên ngành xây dựng đang rất khó khăn. Chúng tôi đang tập trung xử lý những vấn đề đó, trước hết là rà soát lại những khoản nợ để xem những khoản nợ nào của doanh nghiệp có thể yêu cầu doanh nghiệp xử lý được, những khoản nợ nào không thể xử lý được, và những khoản nợ nào cần phải có thời gian.

Vấn đề thứ hai, tái cấu trúc lại các doanh nghiệp của ngành xây dựng, trong đó tái cấu trúc sản phẩm ngành nghề chính, những ngành nghề không khuyến khích thì cần có lộ trình để thoái vốn và có lộ trình cổ phần hóa các doanh nghiệp thuộc ngành xây dựng theo yêu cầu của Chính phủ, đặc biệt quan tâm đến việc sắp xếp lại tổ chức, bố trí nhân sự, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát để các doanh nghiệp hoạt động đúng những quy định của pháp luật, đồng thời sản xuất kinh doanh có hiệu quả và có đóng góp cho nhà nước cũng như giải quyết được đời sống, việc làm cho công nhân, viên chức của doanh nghiệp.

Về tất cả các số liệu rất nhiều, nhưng vì thời gian cho nên nếu đại biểu có ý kiến có yêu cầu thực sự thì chúng tôi sẽ có báo cáo gửi tới đại biểu để đại biểu nghiên cứu. Chúng tôi rất mong muốn được các vị đại biểu Quốc hội cũng như các đại biểu Lê Như Tiến có những đóng góp cùng chúng tôi để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp.

Về ý kiến của đại biểu Ngô Văn Minh ở Quảng Nam có hỏi về: Nguyên nhân và thực trạng hiệu quả kinh doanh của nhà máy xi măng, nhất là các nhà máy xi măng có quyết định đầu tư không chính xác dẫn đến sản xuất kinh doanh không hiệu quả.

Xin báo cáo đại biểu Ngô Văn Minh là hôm qua tôi đã báo cáo qua về sản xuất xi măng, tình hình tồn kho. Nói chung, các doanh nghiệp xi măng so với các doanh nghiệp vật liệu khác và các doanh nghiệp xây dựng thì đỡ khó khăn hơn, nhưng trong đó có những doanh nghiệp xi măng rất khó khăn như đại biểu nói. Cho nên hiện nay chúng tôi đang tìm những nguyên nhân. Nhưng nguyên nhân chính ở đây là:

Thứ nhất là do vốn của chủ sở hữu, của những nhà đầu tư rất thấp, chẳng hạn như xi măng Đồng Bành vốn sở hữu chỉ có 4,49%, xi măng Hạ Long chỉ 14,52%, xi măng Quảng Sơn là 5,65%. Trong khi đó lãi vay cao dẫn đến chi phí tài chính trong giá thành sản phẩm xi măng lớn cho nên cũng ảnh hưởng đến đầu ra của sản phẩm do đó không có hiệu quả, bị lỗ.

Thứ hai là vốn sản xuất xi măng không phải là thế mạnh của những doanh nghiệp đang đầu tư hiện nay, không chuyên nghiệp cho nên kinh nghiệm quản lý, quản trị doanh nghiệp của những nhà đầu tư này rất hạn chế, đây cũng là một nguyên nhân dẫn đến khó khăn của những doanh nghiệp xi măng.

Thứ ba là các dự án mới đi vào sản xuất cho nên lỗ kế hoạch của các doanh nghiệp cũng không thể tránh khỏi.

Thứ tư là do khó khăn của nền kinh tế nói chung tác động, cầu giảm cho nên dẫn đến các sản phẩm xi măng, vật liệu xây dựng nói chung tiêu thụ khó, những doanh nghiệp này đầu tiên phải chịu những khó khăn như vậy.

Về giải pháp, hiện nay Bộ xây dựng chúng tôi đang hoàn thiện đề án tái cơ cấu ngành đối với xi măng theo hướng phân loại các doanh nghiệp xi măng để có giải pháp phù hợp như có thể chuyển giao vốn hoặc có thể chuyển giao nguyên trạng doanh nghiệp xi măng cho những doanh nghiệp khác, chẳng hạn như các doanh nghiệp xi măng đang có lợi thế  xi măng Vicem. Bởi vì lỗ là lỗ kế hoạch cho nên theo lộ trình nó sẽ có lãi nhưng trong thời điểm hiện nay nếu không có tiền thì doanh nghiệp đó sẽ rất khó khăn, nếu doanh nghiệp nào có dư năng lực tài chính vượt qua được giai đoạn khó khăn này thì sau này sẽ có lãi và lúc đó sẽ khắc phục được khó khăn của các doanh nghiệp này.

 Vấn đề nữa tức là thoái vốn của các nhà đầu tư trong, ngoài nước và để bán cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước có thế mạnh về tài chính, có kinh nghiệm sản xuất xi măng. Hiện nay các doanh nghiệp chẳng hạn như Đồng Bành, như Hạ Long v.v... một số doanh nghiệp cũng đang tập trung theo hướng như vậy hoặc giao cho doanh nghiệp khác. Có lộ trình tăng vốn điều lệ để huy động thêm vốn ngoài xã hội và đề nghị các tổ chức tín dụng trong nước cho giãn nợ, khoanh nợ, giảm lãi suất cho vay, đây cũng là một giải pháp. Ngoài ra Bộ xây dựng đề nghị bổ sung các quy định về chuyển nhượng vốn cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Một vấn đề nữa bổ sung quy định về chuyển nhượng vốn nhà nước theo giá thị trường trong trường hợp giá chuyển nhượng thấp hơn mệnh giá để cắt lỗ, tức là nếu chúng ta bằng giá mệnh giá thì trong lúc này đang khó khăn đấy thì bằng được giá là rất khó. Nhưng nếu không chuyển mà cứ để thì càng lỗ và càng thất thoát lớn, cho nên nếu có thấp hơn nhưng chuyển đi thì cũng cắt được lỗ.

Một vấn đề nữa là bổ sung các quy định chuyển giao doanh nghiệp xi măng có vốn nhà nước cho các doanh nghiệp nhà nước sản xuất xi măng đang có lợi thế hơn. Tôi xin báo cáo với đại biểu Ngô Văn Minh một số vấn đề như vậy.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Theo kế hoạch của đồng chí Bộ trưởng thì tái cơ cấu các doanh nghiệp xây dựng và tái cơ cấu các nhà máy xi măng như vậy là rõ nhưng đến năm 2013 có làm xong được không?

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Báo cáo với Chủ tịch, chúng tôi có lộ trình năm 2013 là tập trung để làm nhưng để thực hiện được nó phải có lộ trình đến 2015 cố gắng cổ phần hóa các doanh nghiệp.

Ý kiến của đại biểu Ngô Văn Minh là tại sao sông Tranh 2 kết luận an toàn mà không cho tích nước. Thủy điện sông Tranh 2 tuân thủ các quy trình kiểm tra chất lượng từ khâu khảo sát thiết kế đã có tư vấn độc lập của Nhật Bản kiểm tra và khẳng định là an toàn và đến khâu sau khi đập đưa vào sử dụng có vấn đề thấm nước thì Hội đồng nghiệm thu nhà nước đã cùng với Bộ công thương cùng với chủ đầu tư, nhà tư vấn tập trung xử lý những vấn đề về thấm. Hiện nay hiện tượng thấm còn rất ít, khoảng xấp xỉ 3lit/giây, nếu so với các đập hiện nay thì đây là đập thấp ít nhất so với những đập có cao trình từ 50m trở lên.

Khi có những vấn đề này, Hội đồng nghiệm thu nhà nước đã chủ động và yêu cầu chủ đầu tư đã thuê một tư vấn độc lập khác, đây là trường hợp đặc biệt kiểm tra toàn diện về an toàn đập. Sau kết luận của nhà tư vấn thứ hai về thẩm định và tư vấn thứ ba trong 3 nhà tư vấn đó thì tư vấn Thụy sỹ đã kết luận là đập an toàn, tức là kiểm tra thực tế đập đã thi công như hiện nay cả về chất lượng thi công, chất lượng nền móng đều an toàn và có khả năng chịu được động đất với gia tốc nền là 150 cm2 và có thể chịu điện gia tốc nền là 220 cm2. Đến nay sau khi có những kiểm tra như vậy thì đập thủy điện Sông Tranh và khu vực Bắc Trà Mi xảy ra nhiều trận động đất và rung chấn. Tuy động đất và rung chấn đều nhỏ hơn động đất và Viện Vật lý địa cầu đã cung cấp đầu vào cho tính toán thủy điện Sông Tranh là 5,5 độ richter. Nhưng do động đất như vậy và người dân rất lo lắng nên quan điểm của Chính phủ và quan điểm của Hội đồng nghiệm thu nhà nước, của Bộ xây dựng là phải tập trung để xử lý mọi vấn đề có liên quan đến an toàn và lấy an toàn là nhiệm vụ đặc biệt, nhiệm vụ số 1, không thể để mất an toàn đập thủy điện. Đó cũng là một yêu cầu để an dân, khi dân còn lo lắng thì không tích nước và Hội đồng nghiệm thu nhà nước đã chủ động để đề nghị với Thủ tướng là chưa cho tích nước đập thủy điện Sông Tranh. Tiếp tục đề nghị Chính phủ và Chính phủ đã cho phép yêu cầu Viện Vật lý địa cầu, Bộ khoa học công nghệ phải tập trung mời tư vấn các nhà tư vấn có kinh nghiệm trên thế giới về động đất, về địa chất để đến đánh giá toàn diện về động đất và địa chất ở khu vực Bắc Trà My - Sông Tranh. Hiện nay thực hiện nhiệm vụ được Thủ tướng giao, thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ cũng như Hội đồng nghiệm thu nhà nước phối hợp, hiện nay các nhà địa chất của Nga đã đến Sông Tranh từ hôm chủ nhật, các nhà địa chất Ấn Độ và Nhật Bản sẽ tiếp tục đến. Viện vật lý địa cầu đã mời các nhà địa chất đến để nghiên cứu toàn diện và có đánh giá toàn diện để khẳng định động đất khu vực này không thể vượt quá 5,5 độ richter. Sau đó phải làm công tác tuyên truyền để làm thế nào cho bà con yên tâm thì lúc đó mới cho tích nước. Khi nào xảy ra sự cố thì các cơ quan có liên quan chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Ý của đại biểu Minh muốn hỏi là tuyên bố dứt khoát của Bộ trưởng cho dân yên tâm hoặc dừng công trình hoặc dân đi hoặc dân cứ ở lại đấy nhưng vẫn an toàn.

Hôm trước Phó Thủ trướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đã vào tận nơi khảo sát, giám sát, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng đã trả lời rất rõ trước hội trường rồi, hiện nay đang tiếp tục nghiên cứu khoa học để khẳng định tính an toàn của đập mặc dù thông số kỹ thuật đến nay thì thấy an toàn nhưng vẫn lo lắng bởi vì có chuyện động đất. Tôi đề nghị Bộ trưởng tuyên bố một cách rõ ràng có phải là đồng bào cứ ở tại chỗ, Nhà nước sẽ đảm bảo an toàn không hay là phải làm sao

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Tôi xin báo cáo.

Hiện nay với mực nước nếu đến mực nước tràn là cốt 161 thì đập có thể chịu được động đất với gia tốc nền đến 350kg/cm2.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Bây giờ dân Quảng Nam, dân Trà Mi người ta không quan tâm tới con số ấy đâu. Người ta chỉ quan tâm ở yên tâm hay là đi. Đồng chí trả lời đi.

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Báo cáo Chủ tịch. Với số liệu như vậy, cho nên hiện nay thì nếu nước đến mực tràn thì hoàn toàn yên tâm. Bà con yên tâm ở đó, không phải đi.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Như vậy là Bộ trưởng tuyên bố. Hôm trước đồng chí Hoàng Trung Hải cũng nói rồi: thông số kỹ thuật thì yên tâm và chưa cho tích nước, đồng thời để tiếp tục nghiên cứu thì Chính phủ đã mời các chuyên gia nước ngoài có kinh nghiệm nước tới tiếp tục nghiên cứu. Nhưng kế hoạch này thì cũng không phải 1 tháng, 1 ngày mà xong được. Nhưng tính an toàn của bà con ở đấy, trong điều kiện chưa tích nước. Mà dù nước có lên đến mức dâng thì vẫn đảm bảo an toàn.

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Bây giờ nước có đến mức độ 161 m cao trình thì gần như tuyệt đối an toàn, còn an toàn là chắc chắn. Vấn đề đập hiện nay khẳng định là an toàn, chỉ còn những yếu tố đặc biệt nếu động đất cao hơn 5,5 độ richter thì chúng ta phải nghiên cứu tiếp và hiện nay đang nghiên cứu.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Vậy là cũng chưa biết nên đi hay nên ở.

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Báo cáo với Quốc hội là bà con ở lại là yên tâm và đập thủy điện Sông Tranh hiện nay đang tích nước ở mức độ 140 m nhưng nếu lên ở mức 160 m thì vẫn tuyệt đối an toàn. Bà con yên tâm ở lại.

Với đập thủy điện Sông Tranh, tái định cư những nhà bị hỏng do động đất, Bộ xây dựng đã chủ động nhiều đoàn vào điều tra khảo sát và có hướng dẫn để khắc phục nứt do tác động rung chấn của động đất.

Về câu hỏi của đại biểu Trần Du Lịch, tôi đồng tình với ý kiến của đại biểu. Trong phần trình bày hôm qua, tôi đã trình bày nhân tố, những chủ thể tác động đến thị trường bất động sản, đặc biệt vai trò của cơ quan nhà nước trong đó có xây dựng, có tài nguyên môi trường, có Bộ Tài chính, có ngân hàng nhà nước, đặc biệt là vai trò của các địa phương. Công thức 3+1 là xây dựng, tài chính và ngân hàng điều này hoàn toàn đúng và chúng tôi cũng đã báo cáo. Nhưng vấn đề như đại biểu nêu là cần phải tập trung quyết liệt hơn, mạnh mẽ hơn, vậy có cần thiết phải có vai trò của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản không, để là người chỉ đạo trực tiếp những bộ, ngành này. Báo cáo với đại biểu việc này, hiện nay đã có Ban chỉ đạo nhà nước về nhà ở và thị trường bất động sản do một đồng chí Phó Thủ tướng trực tiếp làm trưởng ban, Bộ xây dựng, Bộ kế hoạch và đầu tư, Bộ tài chính, Ngân hàng nhà nước và các cơ quan liên quan tham gia ban chỉ đạo này.

Chúng tôi với trách nhiệm của Bộ xây dựng chúng tôi sẽ tiếp tục tập trung để đề nghị với Chính phủ có những giải pháp mạnh hơn về tài chính, về tiền tệ. Bởi vì thị trường bất động sản nó liên quan chặt chẽ đến thị trường tài chính, tiền tệ. Ngoài những vấn đề về đất đai, vấn đề về quy hoạch, vấn đề về xây dựng những thị trường này nó có ý nghĩa quyết định hoạt động, hiệu quả, tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Chúng tôi sẽ tập trung để làm những việc như vậy.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Khác nhau giữa đại biểu Trần Du Lịch và Bộ trưởng ở một điểm, tất cả các điểm của Bộ trưởng nói thì đại biểu Trần Du Lịch nói như vậy cũng chưa ăn thua, chưa làm cho thị trường ấm lên được và đại biểu Trần Du Lịch đưa thêm mấy ý kiến. Bây giờ Bộ trưởng gút lại chỗ này thế nào?

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Chúng tôi đã báo cáo, trong nghị quyết Chính phủ đưa ra đã có sự liên hệ chặt chẽ giữa Bộ xây dựng trong việc tập trung rà soát các dự án, các sản phẩm, còn vai trò của ngân hàng là tập trung có những gói tín dụng hỗ trợ cho các doanh nghiệp bất động sản, hỗ trợ cho người dân, ngành tài chính tập trung đề xuất với Chính phủ những giải pháp đặc biệt là những chính sách về thuế trong lĩnh vực bất động sản để báo cáo với Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép. Để tháo gỡ thị trường bất động sản hiện nay phải có những biện pháp quyết liệt, không chỉ các doanh nghiệp, không chỉ các bộ ngành, trong đó trụ cột có 3 bộ đó, không chỉ có sự quyết liệt của các địa phương mà cả sự ủng hộ của Quốc hội để những giải pháp tháo gỡ thị trường bất động sản của Chính phủ có hiệu quả.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Đại biểu Phùng Đức Tiến hỏi về trách nhiệm của Bộ trưởng trong xây dựng cơ sở hạ tầng để góp phần tái cơ cấu.

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Tái cấu trúc, trong 3 trụ cột có một trụ cột tái cấu trúc về hạ tầng như đại biểu nói. Trong 3 đột phá để phát triển nền kinh tế theo chiến lược 10 năm, giai đoạn 2011 - 2020, trụ cột về hạ tầng được đánh giá là một trong những trụ cột có những quyết định để tạo môi trường và tạo cơ sở vật chất để phát triển kinh tế. Với trách nhiệm của Bộ xây dựng chúng tôi đã cùng với các bộ, ngành tham mưu đề xuất với Chính phủ và Chính phủ cũng đã quyết định những công trình hạ tầng quan trọng, trong đó có những công trình hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị, đặc biệt là những đô thị lớn, cả hạ tầng về kỹ thuật và cả hạ tầng về xã hội. Hiện nay trong quy hoạch phát triển các đô thị, những vấn đề đặt ra ở đây được lồng ghép vào các quy hoạch, chẳng hạn quy hoạch Thủ đô Hà Nội, quy hoạch Thành phố Hồ Chí Minh, quy hoạch các tỉnh, các địa phương nhưng những quy hoạch này phải được cụ thể, có lộ trình để thực hiện bằng những kế hoạch cụ thể.

Về hậu quả của đầu tư dàn trải, như tôi báo cáo hôm qua, hiện nay đất nước chúng ta có khoảng 54.000 công trình đang thực hiện. Theo báo cáo của các địa phương để rà soát lại thì toàn bộ những công trình và tổng nguồn vốn phải điều chỉnh tăng lên hơn 80.000 tỷ. Báo cáo các vị đại biểu, nguyên nhân của tình trạng nợ đọng trong xây dựng cũng như chúng ta phải điều chỉnh tổng mức đầu tư có nhiều nguyên nhân.

Nguyên nhân thứ nhất là các địa phương được phân bổ ngân sách đầu tư nhưng các địa phương trong thời gian những năm trước đây chủ yếu là đầu tư theo công trình nhưng lại đầu tư theo ngân sách hàng năm chứ không phải đầu tư ngân sách được bổ sung theo giai đoạn trung hạn theo quá trình thực hiện hoàn thành từng công trình.

Nguyên nhân thứ hai là việc đầu tư của chúng ta trong những năm vừa qua rất dàn trải, chưa có vốn cũng bố trí đầu tư hoặc nguồn vốn chưa đủ nhưng lại bố trí đầu tư để mong rằng những năm sau tiếp tục có vốn chứ không căn cứ vào nguồn vốn cụ thể, mà nguồn cụ thể hàng năm để chúng ta đầu tư công trình nó phù hợp. Một nguyên nhân nữa tức là chất lượng công tác quy hoạch của chúng ta thì chúng ta cũng đầu tư quá nhiều công trình, có những công trình nó phù hợp, nó trùng lặp, chẳng hạn như quy hoạch vùng thì những quy hoạch chậm, những công trình, nhiều địa phương có công trình vùng. Chẳng hạn một vùng chỉ cần có một khu vực là công trình vùng nhưng trong quy hoạch rất nhiều địa phương muốn là trọng điểm của vùng, cho nên cũng cần có những công trình vùng, nên có những công trình là thừa so với yêu cầu của vùng, nhưng rất nhiều công trình của vùng lại thiếu chưa được đầu tư v.v... Giải pháp để tránh đầu tư dàn trải:

Thứ nhất, đầu tư phải theo quy hoạch nhưng quan trọng hơn là phải có kế hoạch, cho nên trong thời gian tới Chính phủ đã đang tập trung để xây dựng Luật Đầu tư công, trong đó có một nhiệm vụ rất quan trọng là kế hoạch đầu tư, phân bổ vốn kế hoạch đầu tư như thế nào? để cho nó hợp lý, đầu tư theo kế hoạch, có lộ trình và từ đó để xác định các nguồn lực đầu tư.

Thứ hai, phải xác định rõ những công trình trước mắt và dài hạn để có lộ trình đầu tư hợp lý, tránh tình trạng đầu tư đồng đều, dàn trải và đều chưa hoàn thành và dẫn đến thất thoát, dẫn đến lãng phí.

Một vấn đề nữa là tăng cường quản lý đầu tư, kiên quyết xử lý những công trình đầu tư thiếu thủ tục, thiếu yêu cầu theo quy định, chẳng hạn thiếu vốn, thiếu thủ tục đã tập trung vào đầu tư, những công tác kiểm tra rà soát này có ý nghĩa rất quan trọng để chúng ta dừng công trình không đủ thủ tục và tập trung cho những công trình có hiệu quả để chúng ta đầu tư.

Trần Du Lịch - TP Hồ Chí Minh

Tôi xin cảm ơn Chủ tịch Quốc hội, cảm ơn Bộ trưởng, tôi muốn trao đổi thêm làm rõ vấn đề. Tôi thấy Bộ trưởng đã trao đổi và đồng tình với ý kiến của tôi và Chủ tịch Quốc hội đã nêu lại. Tôi muốn nói nguồn gốc của vấn đề, tôi ghi nhận sự nỗ lực của Bộ xây dựng và Chính phủ trong vấn đề làm ấm thị trường bất động sản, nhưng tôi cho rằng những giải pháp chưa đạt đúng tầm nghiêm trọng hay vấn đề đặt ra. Hôm qua tôi đã nói chúng ta phải đánh giá rằng trong 30 năm trở lại đây tất cả cuộc khủng hoảng thị trường tài chính đều xuất phát từ thị trường bất động sản, Việt Nam đang đứng trước nguy cơ như vậy.

Thứ nhất, trong những yếu kém của ta tôi cho rằng yếu kém trong quản lý thị trường bất động sản là điển hình về mặt yếu kém quản lý.

Thứ hai, sự méo mó cung cầu trên thị trường thì thị trường bất động sản là điển hình của sự méo mó.

Thứ ba, tình trạng đầu cơ thái quá gây bất ổn thì thị trường bất động sản là điển hình của sự đầu cơ thái quá.

Hiện nay chúng tôi lãnh tất cả hậu quả này và nếu không tập trung một biện pháp mạnh mẽ hơn trên mô hình tôi nêu để phân tích một đề án tổng thể trên từng thị trường, giải quyết trên từng địa bàn cụ thể khác nhau, Thành phố Hồ Chí Minh khác, Hà Nội khác v.v... chúng ta không giải quyết được. Tôi xin thưa rằng nếu không giải quyết được thì chúng ta không hy vọng gì giải quyết bài toán nợ xấu, đó là vấn đề. Tôi cho rằng đây là vấn đề phải tập trung mạnh ở tầm cao hơn, đấy là ý kiến tôi nêu như vậy nhưng tôi cũng đồng tình với những nỗ lực Bộ trưởng đã nêu. Tôi xin cám ơn

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Bộ trưởng có đồng ý với ý kiến của đại biểu Trần Du lịch không.

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Tôi rất đồng tình với ý kiến của đại biểu Trần Du Lịch.

Tôi xin báo cáo thêm một ý, tức là việc phân ra rõ từng địa phương. Vừa rồi Bộ xây dựng đã tập trung những địa phương trọng điểm mà có nhiều dự án bất động sản để tập trung như thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. Ở ngoài này có một số tỉnh ở vùng trọng điểm, các thành phố lớn.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Cám ơn Bộ trưởng.

Xin mời đại biểu Ngô Văn Minh đặt câu hỏi.

Ngô Văn Minh - Quảng Nam

Xin cám ơn đồng chí Chủ tịch Quốc hội.

Kính thưa Bộ trưởng.

Qua trả lời của Bộ trưởng có hai nội dung tôi xin phát biểu.

Việc sản xuất kinh doanh của một số nhà máy xi măng không hiệu quả thì Bộ trưởng đã nói rõ nguyên nhân rồi và cũng rõ là Bộ trưởng bảo không chuyên nghiệp, quản trị kém, lỗ kế hoạch, thiếu vốn hoặc không vốn thì đây có phải dạng tay không bắt giặc không. Rõ ràng việc quyết định đầu tư có vấn đề dẫn đến lỗ và xin Bộ trưởng trả lời rõ hơn. Những doanh nghiệp này đề nghị Chính phủ cấp vốn hoặc trả nợ thay, tình  hình đó như thế nào, đúng hay sai. Theo tôi biết, mức độ đến hàng ngàn tỷ đồng. Trách nhiệm này thuộc về ai. Xin Bộ trưởng nói rõ thêm ý đó.

Về Sông Tranh 2.

Thưa Bộ trưởng, Bộ trưởng có nghe thấy gì không ở trong hội trường này khi Bộ trưởng nói "yên tâm" thì Quốc hội có bình luận và cười ồ lên. Yên tâm hay không yên tâm và ngay chính trong câu hỏi cho câu trả lời của Bộ trưởng đã thấy không yên tâm rồi. Yên tâm sao được khi các nhà khoa học của chúng ta, cả chúng tôi chưa nói đến nước ngoài, vẫn còn ý kiến khác nhau. Nhà khoa học thì bảo rằng "yên tâm" giống như Bộ trưởng nói, nhiều nhà khoa học bảo là không yên tâm. Như hôm qua tôi nói là bây giờ nó rung, lắc suốt ngày như thế là nó sẽ vỡ kết cấu bờ vai đập nối vào thành núi, nó sẽ bẻ ngang thân đập và trôi chảy. Nếu để tình trạng như thế thì dân làm sao yên tâm được, Bộ trưởng có bảo yên tâm thì dân cũng ở đó, bảo không yên tâm thì dân cũng không còn cách nào khác vẫn phải ở đó. Cho nên đề nghị Bộ trưởng xử lý vấn đề nào đó để các nhà khoa học ngồi chung lại có chung một tiếng nói thì dân mới yên tâm được. Bây giờ dân và Quốc hội không biết tin nhà khoa học nào cả.

Thứ hai, Bộ trưởng nói là cơ quan liên quan sẽ chịu trách nhiệm. Tôi hỏi là nếu chẳng may sự cố vỡ đập xảy ra thì ai là người chịu trách nhiệm đầu tiên, xin Bộ trưởng nói rõ. Tôi cũng kính mong Thủ tướng trả lời câu hỏi này. Một việc nữa nếu yên tâm ở thì theo quan điểm có phụ cấp "độc hại" cho dân ở đó không. Vì nổ liên tục, cả ngày như thế ăn không ngon, ngủ không yên làm sao yên tâm được.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Câu hỏi này Bộ trưởng đã trả lời, đại biểu Minh cũng thấy chưa yên tâm, tôi cũng chưa thấy yên tâm, thực tế là có vấn đề như vậy. Cho đến nay các nhà khoa học chính thức và Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã trả lời và báo cáo trước Quốc hội là theo chứng minh của các nhà khoa học đến nay có thể yên tâm được, cộng với biện pháp chưa tích nước vào lòng hồ, như vậy có thể nói chưa gây tác hại gì với đồng bào. Nhưng đây mới là tạm thời yên tâm thôi, vì còn vấn đề động đất. Vấn đề động đất sẽ mời các nhà khoa học của các nước có kinh nghiệm sẽ tiếp tục nghiên cứu, nếu thấy động đất không có tác động gì lớn mới cho tích nước, lúc bấy giờ mới có kết luận cuối cùng được. Cho nên Chính phủ đã đưa ra giải pháp quá độ, tạm thời chưa tích nước, đồng bào ở lại và có biện pháp an toàn, các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu vấn đề động đất, cộng với Bộ trưởng Bộ Công thương hôm qua chúng ta sẽ tiếp tục rà soát tập thể, nếu khi nghiên cứu về động đất có kết luận thì chúng ta sẽ quyết định dừng hay tiếp tục công trình này. Tình hình mới có thể nói được đến thế, chắc đồng chí Thủ tướng trong buổi cuối sẽ khẳng định thêm ý kiến của Thủ tướng về vấn đề này, xin Quốc hội cho dừng chỗ này, Bộ trưởng chắc không có gì mới hơn để nói.

Bùi Ngọc Chương - Cà Mau

Kính thưa Đoàn Chủ tịch,

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi có 2 câu hỏi với Bộ trưởng, câu hỏi của tôi cũng có ý là Bộ trưởng cũng vừa mới trả lời sáng nay tôi cũng muốn được Bộ trưởng trao đổi rõ thêm một chút;

Thứ nhất là hiện các doanh nghiệp trong ngành xây dựng đang rất khó khăn do thị trường bất động sản ngưng trệ, dẫn đến gây tồn kho vật liệu xây dựng, xi măng, sắt, thép dư thừa, các nhà máy sản xuất cầm chừng, doanh nghiệp thua lỗ nợ nần, nguy cơ phá sản giải thể, lao động lao đao về mất việc hoặc thiếu việc làm. Đề nghị Bộ trưởng cho biết các giải pháp chủ yếu để giải quyết khó khăn cho các doanh nghiệp trong ngành xây dựng gắn với quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp và trọng tâm là doanh nghiệp nhà nước. Bộ trưởng có kiến nghị gì với Quốc hội để giải quyết vấn đề này ở tầm vĩ mô, như là chủ trương kích cầu đầu tư, kích cầu tiêu dùng để tiêu thụ sản phẩm của ngành mà vẫn bảo đảm được ổn định kinh tế vĩ mô mà kiềm chế được lạm phát.

Thứ hai là riêng về vấn đề tồn đọng công nghiệp xi măng sáng qua đại biểu Trương Minh Hoàng đã chất vấn Bộ trưởng Bộ công thương và cũng sáng hôm qua một loạt bài báo có viết những bài nhan đề như "gãy quy hoạch, công nghiệp xi măng vỡ trận" hay "vì sao công nghiệp xi măng vỡ trận" gây băn khoăn trong dư luận cử tri.

Được biết lượng xi măng tồn kho hàng triệu tấn, có ý kiến cho là đến cả chục triệu tấn. Các nhà máy đang phải sản xuất cầm chừng, lãng phí công suất thiết kế, trong khi nhà máy xi măng đang được xây dựng quá nhiều, có biểu hiện tràn lan, phong trào, thậm chí có một thôn xây đến 3 nhà máy xi măng. Xin Bộ trưởng cho biết có khiếm khuyết trong việc lập và thực hiện quy hoạch trong phát triển ngành công nghiệp ngành xi măng hay không và hướng điều chỉnh trong thời gian tới. Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Nguyễn Thanh Hải - Hòa Bình

Kính thưa Quốc hội,

Thưa Bộ trưởng, tôi xin phép được hỏi Bộ trưởng 2 câu hỏi liên quan chủ yếu tới chuyên môn kỹ thuật của ngành xây dựng, cụ thể như sau.

Câu hỏi thứ nhất, liên quan đến vấn đề quản lý đơn giá, định mức các công trình xây dựng.

Kính thưa Bộ trưởng, năm 2010 Bộ xây dựng đã ban hành Thông tư 04 về hướng dẫn lập và quản lý chi phí xây dựng các công trình xây dựng thay cho thông tư cũ ra đời năm 2007. Tuy nhiên danh mục các đơn giá định mức trong văn bản mới này ngay từ khi mới ra đời đã cho thấy sự thiếu phù hợp với thực tế, bất hợp lý và lạc hậu. Đặc biệt là các công trình xây dựng khi áp dụng các công nghệ kỹ thuật máy móc tiên tiến, điển hình là những công trình giao thông, công trình xây dựng đập thủy điện, nhà máy điện, ví dụ ngay cả công trình xây dựng Nhà Quốc hội của chúng ta. Sự bất hợp lý thể hiện ở nhiều điểm nhưng quan trọng nhất là có rất nhiều đầu công việc thực hiện trong các công trình này không có trong danh mục định mức các đơn giá mà Bộ xây dựng ban hành dẫn đến việc lập dự toán các công trình đều phải sử dụng tạm tính, do vậy việc thanh, quyết toán rất khó và rủi ro. Vấn đề này dẫn đến việc tồn đọng quá nhiều công trình chưa thanh quyết toán được như đầu giờ Bộ trưởng đã trao đổi, gây tổn thất cho nhà nước và ảnh hưởng tới chất lượng của các công trình do các nhà thầu không muốn áp dụng các kỹ thuật cao, máy móc hiện đại vì rất rủi ro trong quá trình thanh, quyết toán. Có chuyên gia có nhận định rằng đây là một kẽ hở của pháp luật dẫn đến các cơ chế xin cho, tạo điều kiện cho tham nhũng nảy sinh.

Vậy, xin hỏi Bộ trưởng, Bộ trưởng có cho rằng cần sớm có sự thay đổi lớn và một quy định mềm dẻo hơn trong việc quản lý định mức đơn giá để bổ sung thêm nhiều đầu công việc trong danh mục định mức đơn giá mà bộ ban hành đã quá cũ và lạc hậu, đặc biệt trước mắt là trong lĩnh vực xây dựng các công trình giao thông, thủy điện và các công trình quốc gia đặc biệt khác. Nếu câu trả lời của Bộ trưởng là có thì xin Bộ trưởng cho biết thời hạn khi nào sẽ ban hành và nếu câu trả lời của Bộ trưởng là không thì tôi xin phép tiếp tục chất vấn Bộ trưởng.

Câu hỏi thứ hai, liên quan đến vấn đề quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình. Năm 2009 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 112 về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình. Nghị định này có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo và bảo đảm môi trường pháp lý để chủ thể tham gia đầu tư xây dựng từ cấp quyết định đầu tư, chủ đầu tư đến tư vấn, nhà thầu thực hiện các quyền và trách nhiệm của mình. Tuy nhiên thực tế vận hành trong thời gian qua cho thấy đối diện với những vấn đề khó quản lý chi phí đầu tư xây dựng, đặc biệt các vấn đề xác định đơn giá định mức điều chỉnh dự toán tổng mức đầu tư trong quá trình thi công kéo dài nhiều năm thì các chủ đầu tư và nhà thầu đều tỏ ra lúng túng và làm cho quá trình phê duyệt, điều chỉnh dự toán kéo dài, thanh, quyết toán chậm giải ngân. Một ví dụ điển hình là công trình của Trường đại học Kinh tế quốc dân. Vậy xin hỏi trách nhiệm của Bộ trưởng đến đâu khi để một nghị định vô cùng quan trọng như vậy lại chưa được triển khai đầy đủ đến các đơn vị liên quan và gây ảnh hưởng lớn tới tiến độ của nhiều công trình. Xin cảm ơn.

Nguyễn Minh Hồng - Nghệ An

Kính thưa Chủ tịch.

Kính thưa Quốc hội.

Kính thưa Bộ trưởng.

Tôi xin hỏi hai câu:

Câu thứ nhất hơi dài một tí nhưng trả lời lại ngắn gọn chỉ có hay không thôi. Còn câu thứ hai thì trả lời ngắn và trả lời hơi cụ thể.

Thưa Bộ trưởng, Quốc hội dành một ngày truyền hình trực tiếp để thảo luận chống tham nhũng cho toàn dân biết ý chí của Quốc hội. Có nhiều đại biểu còn đề nghị Tổng Bí thư Đảng làm Chủ tịch chống tham nhũng, chứng tỏ quan trọng đến nhường nào. Thế mà qua hai Bộ trưởng nói về nguyên nhân thua lỗ, sập cầu, đập nứt, nhà nứt đều do các nguyên nhân khác, không hề nói gì đến do tham nhũng góp phần vào thua thiệt của bộ mình. Vua Càn Long không tham nhũng mà cận thần Hòa Thân tham nhũng, Vua Khang Hy vi hành cũng để chống tham nhũng. Vậy, ở đây Bộ xây dựng hoặc Bộ Công thương có tham nhũng nhưng không ai kết luận cho Bộ trưởng tham nhũng. Vậy đề nghị Bộ trưởng nhìn thẳng vào sự thật để cho Quốc hội và toàn dân biết trong Bộ xây dựng vừa qua có nguyên nhân có tham nhũng không?  và giải pháp của Bộ trưởng như thế nào? Đấy là câu thứ nhất.

Câu thứ hai: Thủ đô Hà Nội hiện nay về địa chính rất đẹp, địa dư cũng rất tuyệt vời, nhưng đẹp hay không là quy hoạch của xây dựng đến từng phường, xã. Vậy xin Bộ trưởng cho biết quy hoạch thủ đô đến đâu và gặp khó khăn gì? Xin hết.

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Tôi xin trả lời câu hỏi thứ nhất của đại biểu Bùi Ngọc Chương về khó khăn của doanh nghiệp ngành xây dựng. Như tôi đã báo cáo, hiện nay cũng như các doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp ngành xây dựng có nhiều khó khăn, vì khó khăn vừa rồi tác động của tồn kho, của thị trường bất động sản, giảm tổng cầu và giảm tổng đầu tư xã hội nên dẫn đến tiêu dùng, ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp ngành xây dựng bị ảnh hưởng rất lớn, nên các doanh nghiệp xây dựng gặp khó khăn. Ngoài ra đặc điểm riêng của ngành xây dựng đã khó khăn, vì chủ yếu xây dựng các công trình theo kiểu nhận thầu, trong điều kiện thanh toán vốn như hiện nay thì rõ ràng các doanh nghiệp rất khó khăn. Giải pháp tháo gỡ khó khăn thì cùng với các doanh nghiệp khác, trước hết cần xử lý nợ xấu của doanh nghiệp, nếu không xử lý được nợ này thì nợ xấu ngày càng tăng, gây khó khăn cho doanh nghiệp, gây khó khăn cho tín dụng.

Vấn đề thứ hai là phải tái cơ cấu lại các doanh nghiệp của ngành xây dựng nói chung, trong đó có các doanh nghiệp Nhà nước, phải tìm sản phẩm nào là sản phẩm chính của doanh nghiệp, sản phẩm có tính cạnh tranh của doanh nghiệp, tái cấu trúc về đầu tư từ sản phẩm nên đầu tư vào những sản phẩm  có lợi thế, có sức cạnh tranh.

Vấn đề thứ ba là phải tập trung để củng cố lại tổ chức của doanh nghiệp, để nó hợp lý, để nó phù hợp với khả năng quản lý, quản trị doanh nghiệp. Cũng như tìm được những cán bộ quản lý có năng lực, có phẩm chất có khả năng quản trị doanh nghiệp có hiệu quả. Cùng với đó là phải tập trung để phát triển nguồn nhân lực của doanh nghiệp, các doanh nghiệp tập trung làm thế nào để có tính chuyên nghiệp hơn, không chỉ trong quản trị mà còn chuyên nghiệp trong việc thực hiện đầu tư, chuyên nghiệp trong việc sản xuất, trong việc kinh doanh và chuyên nghiệp trong việc thực hiện các công việc tạo ra các sản phẩm của mình. Chẳng hạn các doanh nghiệp trong ngành xây dựng phải chuyên nghiệp trong việc thi công các lĩnh vực như là thi công xây lắp, ngoài ra những lĩnh vực về sản xuất vật liệu xây dựng cũng cần phải có khả năng, có kinh nghiệm và có tính chuyên nghiệp trong quản lý đầu tư cũng như tạo dựng thương hiệu, quảng bá thương hiệu cũng như là để tạo ra thị trường cho sản phẩm của mình.

Một vấn đề nữa là phải tăng cường công việc thanh tra, kiểm tra thường xuyên đối với doanh nghiệp để kịp thời phát hiện và xử lý những tồn tại, những yếu kém, những tham nhũng, những thất thoát trong doanh nghiệp. Tôi bổ sung thêm một số vấn đề như vậy.

Đối với quy hoạch xi măng hiện nay như tôi đã báo cáo thì xi măng trên báo chí cũng có những ý kiến khác  nhau, số liệu cũng rất khác nhau nhưng số liệu chính thống của Bộ xây dựng và tập trung từ những doanh nghiệp xi măng như tôi đã báo cáo ngày hôm qua. Tiêu thụ xi măng năm 2012 dự kiến sẽ được khoảng 54 - 55 triệu tấn, đạt khoảng 85% công suất thiết kế. Như vậy các doanh nghiệp xi măng so với các doanh nghiệp khác của ngành xây dựng ít khó khăn hơn và nhiều doanh nghiệp đạt hiệu quả như Vicem là có lãi. Vấn đề xi măng như vậy có phải do ảnh hưởng của xi măng hay không, chúng ta có 2 quy hoạch xi măng, quy hoạch thứ nhất là quy hoạch 108 giai đoạn 2005 - 2010 và tầm nhìn đến năm 2020, sau này chúng ta điều chỉnh quy hoạch xi măng là quy hoạch 1488 điều chỉnh nhưng trên cơ sở kế thừa quy hoạch 108 để phát triển công nghiệp xi măng giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Trong này có những cái khác là quy hoạch này phải xác định những dự án xi măng, phải tập trung vào những vùng đang thiếu xi măng. Ví dụ phía Nam thiếu xi măng nhiều cho nên có điều kiện tập trung vào phía Nam là ưu tiên, chẳng hạn tỉnh Bình Phước, An Giang, Tây Ninh là những nơi vừa có điều kiện phát triển xi măng nhưng đồng thời là nơi đang thiếu xi măng để cung cấp cho khu vực đó, tránh chi phí vận chuyển tốn kém.

Vấn đề thứ hai là ưu tiên những công nghệ hiện đại, sử dụng ít năng lượng, thân thiện với môi trường, đây cũng là ưu tiên lớn. Những dây chuyền xi măng hiện nay chủ yếu là những dây chuyền công suất lớn hơn 2500 tấn Clinker/ngày, không khuyến khích những dự án nhỏ hơn.

Vấn đề thứ ba, ưu tiên những dự án xi măng, những nơi có hạ tầng tốt để tránh đầu tư làm đường, làm hạ tầng mà trong điều kiện nguồn lực còn có hạn chế để phát huy sớm những doanh nghiệp xi măng này, những dự án này.

Một vấn đề nữa là ưu tiên những dự án không ảnh hưởng đến môi trường, đến thiên nhiên, đến các di tích lịch sử, văn hóa. Cần phải loại bỏ những dự án đó ra khỏi những khu vực này.

Về Quy hoạch 1488 khác căn bản là lần này đi kèm theo quy hoạch là có kế hoạch đầu tư xây dựng hàng năm. Khác là chúng ta làm một nhóm theo một giai đoạn thì ở đây là hàng năm theo, tức là chỉ có trung hạn và đầu tư cho hàng năm, cụ thể những dự án xi măng cho từng năm.

Chính phủ giao cho Bộ xây dựng tập trung để thực hiện những quy hoạch này, nhưng đồng thời kiểm tra, rà soát, điều chỉnh kịp thời quy hoạch.

Hiện nay Bộ xây dựng đang tập trung điều chỉnh những dự án để phù hợp với khả năng cung, cầu vì nhu cầu tiêu thụ xi măng của chúng ta dự báo theo tốc độ tăng của tổng đầu tư xã hội, dự báo theo xuất tiêu thụ xi măng trên một đầu người và dự báo theo tăng trưởng GDP cũng như kinh nghiệm quốc tế.

Việc xi măng của chúng ta hiện nay tiêu thụ thấp, nền kinh tế của chúng ta khó khăn, tổng đầu tư xã hội giảm, chứ không phải tăng như thời kỳ trước đây. Thì đây là những vấn đề không lường trước. Chúng tôi xin báo cáo với đại biểu như vậy.

Tôi đồng tình với ý kiến đại biểu vừa chất vấn, tức là có những vấn đề không lường trước được cho nên mới yêu cầu chúng ta phải thường xuyên, rà soát để điều chỉnh kịp thời, cập nhật quy hoạch.

Hiện nay Bộ xây dựng đang tập trung cập nhật tình hình để cho quy hoạch được thực hiện có tính khả thi và đảm bảo hiệu quả đầu tư.

Thứ hai, ý kiến của đại biểu Nguyễn Thanh Hải - Hòa Bình. Về quản lý định mức đơn giá, quản lý chi phí v.v... việc này chúng tôi rất đồng tình. Chính vì thế hiện nay Bộ xây dựng đang tập trung để điều chỉnh, xây dựng lại định mức về xây dựng. Bởi hiện nay công trình của nhà nước chúng ta chất lượng kém thì một nguyên nhân là định mức nó lạc hậu, nó thấp, chẳng hạn cốp pha. Các nước để xây dựng một công trình thì chi phí cho cốp pha rất lớn thì họ mới có cột mà đổ bê tông xong chống rất nhẵn, rất đẹp như vậy, nhưng ở ta thì luân chuyển nhiều lần, chẳng hạn thế. Cho nên chất lượng cốp pha và luân chuyển như vậy nó dẫn đến công trình chất lượng chúng ta sẽ kém. Cho nên hiện nay Bộ xây dựng chúng tôi đang tập trung như ý kiến của đại biểu là tập trung để rà soát và đang lập lại định mức chi phí, không chỉ cho xây lắp mà cho cả lĩnh vực quy hoạch, lĩnh vực tư vấn thiết kế, lĩnh vực khảo sát làm đồng bộ, hiện nay đang làm và cố gắng chúng ta sẽ xong sớm. Có thể xong năm nay, hiện nay cũng xong rồi nhưng còn phải trình để xin ý kiến.

Đại biểu Nguyễn Minh Hồng - Nghệ An, câu hỏi của đại biểu, thứ nhất về Bộ có tham nhũng hay không?

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Nguyên nhân chất lượng kém là có tham nhũng có đúng không?

Trịnh Đình Dũng - Bộ trưởng Bộ xây dựng

Như hôm qua tôi báo cáo, các nguyên nhân để gây ra thất thoát, gây ra chất lượng công trình thấp thì trong đó có một nguyên nhân do năng lực và phẩm chất đội ngũ cán bộ, những cá nhân tham gia vào quá trình đầu tư xây dựng. Trong phẩm chất ở đây là trong đó đã nói đến vấn đề tham nhũng. Tức là tham nhũng, lấy cắp trong các công trình chứ không phải là chưa đề cập đến. Ở đây nói là trong Bộ xây dựng có tham nhũng không, tôi cho rằng tham nhũng biểu hiện ở việc thực hiện những nhiệm vụ cụ thể, có những công trình thất thoát thì có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân có thể tham nhũng. Nhưng vấn đề tham nhũng có được nhận diện hay không thì nó phụ thuộc vào sự kiểm tra, phát hiện của người dân, của xã hội cũng như của các cơ quan quản lý.

Vấn đề thứ hai, về quy hoạch Thủ đô Hà Nội làm đến đâu? Báo cáo các vị đại biểu là sau khi Thủ tướng Chính phủ có quyết định phê duyệt quy hoạch chung thủ đô Hà Nội thì hiện nay công việc tiếp theo để cụ thể hóa quy hoạch chung đang được Hà Nội tập trung rất quyết liệt. Bộ xây dựng với trách nhiệm là cơ quan quản lý Nhà nước được Thủ tướng giao cùng với Hà Nội cụ thể hóa quy hoạch chung bằng những quy hoạch phân khu, bằng những quy hoạch chi tiết. Hà Nội đang lập 17 quy hoạch phân khu, tức là chưa bao giờ công việc lập quy hoạch của một địa phương, đặc biệt là thủ đô Hà Nội làm nhiều như hiện nay. Cùng một lúc làm 17 quy hoạch, sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch thủ đô Hà Nội cuối năm 2011. Có thể nói rằng công việc cụ thể hóa đồ án quy hoạch chung là công việc rất lớn, không chỉ có quy hoạch phân khu mà còn có quy hoạch chuyên ngành như giao thông, cấp thoát nước, như điện, xử lý nước thải, chất thải rắn v.v..., công việc nay đang được tập trung làm. Cùng với đó Hà Nội đang tập trung rà soát điều chỉnh những quy hoạch hiện có, những quy hoạch chi tiết, tập trung làm thế nào để có quy hoạch tốt là cơ sở làm tốt công tác quản lý quy hoạch thủ đô. Để làm những việc này không chỉ có quy hoạch mà cả kế hoạch thực hiện, lần này Bộ xây dựng đã trình Chính phủ ban hành Nghị định về quản lý xây dựng phát triển đô thị, trong đó cụ thể kiểm soát quá trình phát triển đô thị theo kế hoạch, trong đó sau khi Thủ đô Hà Nội làm xong những quy hoạch này thì các địa phương phải thành lập các khu vực phát triển để kiểm soát các tình trạng phát triển đô thị một cách tự phát phong trào như thời gian qua, trong khu vực phát triển đó phải có ban quản lý khu vực phát triển để chịu trách nhiệm như một nhạc trưởng điều tiết cũng như khớp lối tất cả các dự án trong một khu vực để phát triển đồng bộ cả về hạ tầng, cả về kiến trúc, cả về cảnh quan và đáp ứng một thủ đô văn minh, hiện đại, phát triển bền vững.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Thưa Quốc hội,

Như vậy đã có 19 đại biểu Quốc hội hỏi và Bộ trưởng đã trả lời. Các câu hỏi đã được trả lời khá cụ thể, đồng thời chúng ta đã trao đổi và làm rõ thêm nhiều vấn đề, nhiều nội dung.

Bây giờ còn lại 6 ý kiến đăng ký nhưng chưa có thời gian để đặt câu hỏi. Xin phép Quốc hội cho dừng việc chất vấn của đại biểu đối với Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng ở đây. 6 Đại biểu sẽ gửi câu hỏi tới Bộ trưởng và Bộ trưởng sẽ tiếp tục trả lời 6 đại biểu Quốc hội.

Cho phép tôi phát biểu để kết thúc phần chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ xây dựng.

Thưa Quốc hội.

Trong phần chất vấn Bộ trưởng Bộ xây dựng, thời gian chúng ta dành cho Bộ trưởng khoảng 3 tiếng đồng hồ. Thời gian cũng rất dài. Các câu hỏi của các đại biểu Quốc hội đặt ra rất rõ ràng và khá sâu sắc, có những gợi ý để làm rõ thêm tình hình. Có thể rút ra một số kết luận như sau:

Thứ nhất, về quản lý thị trường bất động sản. Đánh giá chung của Chính phủ đây là một vấn đề lớn. Tình trạng đóng băng của thị trường bất động sản có tác động xấu tới nền kinh tế của chúng ta, gây ra sự đình trệ, ách tắc tới sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng và cả một số lĩnh vực khác, tạo ra sự tồn đọng đối với các loại vật liệu xây dựng và một số loại vật liệu của các ngành công nghiệp. Sự đóng băng ấy đã tạo nên khó khăn trong hàng loạt các doanh nghiệp đầu tư trong xây dựng cũng như doanh nghiệp vật liệu xây dựng. Cuối cùng, nó tác động tới một vấn đề lớn, đó là hệ thống mạch máu ngân hàng là nợ xấu. Nợ xấu trong lĩnh vực xây dựng này, trong thị trường bất động sản này có thể nói rất lớn, vay tiền để mua đất, đền bù giải tỏa, vay tiền để mua nhà, vay tiền để góp tiền xây nhà, vay tiền để đầu tư xây dựng, bây giờ công trình thì dở dang, vay nhiều khoản tiền khác để thực hiện đầu cơ trong lĩnh vực xây dựng tạo ra tín dụng xấu. Chính vì vậy Quốc hội đặt vấn đề chúng ta phải sớm có nhiều giải pháp cần thiết để làm ấm lên thị trường.

Có thể nói chúng ta thấy được mấy ý kiến giải pháp tương đối rõ là;

Một là phải giải quyết cân đối cung cầu cho nên cần tập trung rà soát lại tất cả các dự án bất động sản đang tồn đọng, tồn kho căn hộ, tồn kho nhà, tồn kho bất động sản, đất bỏ hoang v.v... phải tiến hành rà soát lại. Dự án nào cho làm tiếp, dự án nào điều chỉnh, dự án nào phải dừng.

Ý thứ hai là phải cơ cấu lại thị trường này một cách cân đối cung cầu để chúng ta có những điều chỉnh cần thiết đối với quy hoạch, đối với thiết kế các khu đô thị và các loại, các chủng loại về thị trường nhà ở, nhà cho thuê, các khu thương mại v.v...Liên quan tới nó là gắn với các khu công nghiệp, các khu đô thị, các khu dân cư cho nên phải rà lại cơ cấu.

Đi theo việc rà lại cơ cấu là phải có kế hoạch để giải quyết vấn đề nhà ở xã hội, nhà ở sinh viên. Trong quá trình này chúng ta có thể tranh thủ tái cơ cấu hệ thống nhà hiện nay, dự án bất động sản hiện nay để kết hợp giải quyết nhà ở xã hội cộng với một số chính sách của Chính phủ và giải quyết nhà ở của sinh viên, người lao động có thu nhập thấp, một công đôi việc có thể làm được.

Gắn với nó trong quản lý có thể nói các đồng chí đã đưa ra những công thức rất hay 3+1, nói tóm lại là gắn kết các bộ, ngành với địa phương, gắn kết thị trường bất động sản, thị trường tiền tệ, thị trường chứng khoán, tài chính để chúng ta giải quyết một cách đồng bộ, tổng thể việc làm ấm lên thị trường này. Tôi cho rằng Bộ trưởng và các đại biểu đã thảo luận và chúng ta rút ra được một số kết luận như vậy. Như vậy theo lời hứa của Bộ trưởng trước Quốc hội thì trong năm 2013 này đến cuối năm thị trường sẽ ấm lên, phải tạo ra được chuyển động, tạo ra được sự chuyển biến tích cực nếu chúng ta làm quyết liệt tất cả các biện pháp đồng bộ như vậy. Đại biểu Trần Du Lịch cho rằng nếu không làm quyết liệt thì không thành công, không biết đồng chí Bộ trưởng có đồng ý như vậy không.

Vấn đề thứ hai, liên quan tới chất lượng công trình, có thể đánh giá một cách tổng quát là về cơ bản thì chất lượng công trình xây dựng của Việt Nam, nhất là những công trình trọng điểm, công trình quan trọng là đảm bảo. Chúng ta có rất nhiều công trình lớn như nhà máy lọc dầu, những đập thủy điện lớn Hòa Bình, Sơn La, bây giờ xây dựng thủy điện Lai Châu và nhiều công trình thủy lợi lớn khác, công trình công nghiệp điện và các ngành công nghiệp khác về cơ bản chúng ta bảo đảm được. Nhưng rất nhiều công trình khác quy mô không lớn, đầu tư không lớn nhưng chất lượng xấu, các trường học, các bệnh viện, nhiều trụ sở, chợ búa, kho tàng v.v... những loại công trình này quy mô không lớn nhưng diện lại rộng, chất lượng thấp, kể cả các công trình thuộc các dự án mục tiêu đầu tư nước về cho nông thôn, đầu tư đường, kè, đập, hồ thủy điện nhỏ v.v... đều có vấn đề. Chính vì vậy, trách nhiệm quản lý Nhà nước của Bộ trưởng Bộ xây dựng và Bộ xây dựng là cơ quan giúp Thủ tướng quản lý chất lượng công trình trong ngành xây dựng, trong ngành giao thông, thủy lợi, dân dụng và các ngành khác thì cơ quan giúp việc trực tiếp cho Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ phải thấy được trách nhiệm lớn của mình, phải làm tốt hơn mấy việc sau, theo trả lời của Bộ trưởng và chất vấn của các đại biểu tôi thấy rõ thêm. Đó là rà soát lại Luật xây dựng, các nghị định quản lý xây dựng, quản lý chất lượng xây dựng để chúng ta có chỉnh sửa theo hướng tăng cường kiểm soát chuyên môn về xây dựng như Bộ trưởng đã nói, kể cả tiền kiểm và hậu kiểm để chúng ta đảm bảo từ thiết kế cho đến thi công và nghiệm thu công trình rồi quyết định đưa công trình vào sử dụng. Cho đến bây giờ như Sông Tranh chúng ta chưa dám quyết định cho tích nước, cho nên có thể nói làm rất thận trọng. Lần này hệ thống pháp luật phải được chỉnh sửa, hoàn thiện thêm để chúng ta có thể bảo đảm quản lý xây dựng cho tốt.

Việc thứ hai là lựa chọn các nhà thầu thi công cũng phải rà soát để đảm bảo chất lượng của nhà thầu. Có nhiều nhà thầu không có chất lượng, không có năng lực thi công, kể cả nhà thầu của nước ngoài nhưng vẫn trúng thầu, cho nên xây dựng không đảm bảo chất lượng, và quản lý thi công cả A, cả B quản lý chất lượng này phải có kiểm soát, phải có loại bỏ, phải có thay thế và phải kiên quyết hơn, đảm bảo thiết kế tốt hơn, thi công phải tốt hơn, công tác nghiệm thu phải chặt chẽ hơn, đúng luật vừa được kiểm tra thì mới đảm bảo chất lượng xây dựng công trình được. Chúng ta không chỉ ưu tiến các công trình lớn về kiểm tra, kiểm soát mà cần phải ưu tiên đến diện rộng vốn ngân sách nhà nước, các công trình vừa, công trình nhỏ, công trình liên quan đến đời sống như y tế, giáo dục, cơ quan làm việc từ cấp xã cho tới cấp Trung ương đều phải quan tâm về vấn đề chất lượng, chất lượng thiết kế, chất lượng xây dựng và hiệu quả là công trình không lâu bền được như thiết kế. Không chỉ có những công trình dân dụng mà các công trình công nghiệp, các công trình thủy lợi, các công trình thuộc các ngành công nghiệp khác đều có vấn đề về chất lượng, chúng ta phải tăng cường kiểm soát hơn.

Vấn đề thứ ba, Bộ trưởng và các đại biểu cũng rút ra là trong các nguyên nhân quan trọng gây ra chất lượng công trình kém là tiêu cực, là tham nhũng, là rút ruột công trình, đây là một nguyên nhân khá lớn, nghiêm trọng không những làm chất lượng công trình kém mà còn làm như hỏng động ngũ cán bộ của chúng ta, theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 là một bộ phận không nhỏ trong ngành xây dựng nói chung không chỉ ở cơ quan Bộ xây dựng, trong ngành xây dựng nói chung nơi nào có xây dựng thì ở đó có vấn đề một bộ phận không nhỏ này. Đây là công việc Bộ xây dựng đưa ra cho được quy định về kiểm tra, thanh tra, giám sát và tất cả các bộ, các ngành, các địa phương đều phải tăng cường quản lý, nhất là lần này các đồng chí kiểm điểm thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, chúng ta cũng cần phải kiểm điểm sâu sắc trong ngành xây dựng. Ngành xây dựng ở đây không phải chỉ Bộ xây dựng, xây dựng nông nghiệp, xây dựng công nghiệp, xây dựng giao thông, xây dựng thủy lợi v.v... đấy là vấn đề thứ ba.

Một vấn đề nổi lên khá cụ thể đấy là tính an toàn của hệ thống thủy điện thì hôm qua Bộ trưởng Bộ công thương cũng đã trả lời sẽ kiểm soát lại, rà lại đến giữa năm sau và cuối năm sau thì có thể báo cáo Quốc hội một cách đầy đủ.

Vấn đề thủy điện là vấn đề diện rộng, hơn 1000 công trình ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân, ảnh hưởng đến đất, ảnh hưởng đến đời sống, môi trường, rừng và tất nhiên làm tốt thì đem lại dòng điện cho đất nước, nhưng tác động của nó rất lớn, cho nên cần phải rà lại. Còn riêng Bộ trưởng Bộ xây dựng thì lo vấn đề chất lượng, đi theo tiến độ của Bộ Công thương tổng rà soát thì Bộ xây dựng giải đáp được câu hỏi là chất lượng công trình. Bộ Tài nguyên, môi trường phải giải đáp được câu hỏi môi trường liên quan. Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch phải giải đáp được câu hỏi hiệu quả đầu tư cùng với Bộ trưởng Bộ Công thương đến cuối năm sau thì có một báo cáo tổng thể đầy đủ với Chính phủ và Quốc hội để chúng ta quyết đáp vấn đề này, nếu càng để thì tình hình càng khó giải quyết, vì nó là chất lượng công trình, chúng tôi xin nói như vậy.

Vấn đề thứ ba, về quy hoạch đô thị, quản lý hạ tầng đô thị, quản lý các khu đô thị. Hiện nay Quốc hội đã ban hành Luật Quy hoạch đô thị nhưng lại chưa ban hành Luật Quản lý đô thị. Bộ trưởng Bộ xây dựng đề nghị lùi luật này lại. Tôi đề nghị Bộ xây dựng khẩn trương trình Quốc hội Luật quản lý đô thị. Có quy hoạch đô thị nhưng lại không có quản lý quy hoạch, quản lý đô thị thì sẽ phá vỡ quy hoạch.

Rất mừng là Quốc hội chúng ta đã cho ý kiến về quy hoạch thủ đô, nhưng đó là quy hoạch chung, quy hoạch tổng thể, quy hoạch không gian thủ đô. Còn quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, quy hoạch vùng và kết hợp với quy hoạch tổng thể về văn hóa, về môi trường, về  y tế, về giáo dục, về các ngành ở trong địa bàn thủ đô của chúng ta là một bước quản lý còn dài.

Nếu quy hoạch không được quản lý tốt. Quy hoạch ngành, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết không được quản lý tốt thì quy hoạch chung chắc chắn sẽ bị phá vỡ. Cho nên điều rất quan trong là phải sớm xây dựng hệ thống pháp luật về quản lý đô thị và quản lý quy hoạch đô thị.

Quy hoạch thì rất tốt, nhưng xây dựng thì nó cứ xây lên cao tầng, biệt thự cứ chẻ làm đôi, làm tư mà xây thì làm sao mà quy hoạch nào chịu nổi. Cho nên quản lý xây dựng trong đô thị cũng là vấn đề. Mở đường, mở sá, mở chợ trong đô thị.

Tôi đề nghị, qua cuộc thảo luận này thì Bộ trưởng Bộ xây dựng có trách nhiệm làm luật về quản lý đô thị để đưa trở lại chương trình chúng ta thông qua sớm. Trước mắt là sửa nghị định ở những khâu cần thiết.

Thứ hai, Bộ trưởng phải tiến hành các biện pháp cần thiết để ngay lập tức rà lại quy hoạch tổng thể các đô thị trên phạm vi toàn quốc. Chúng ta hiện nay có quy hoạch thành phố, thành phố đặc biệt, thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh và kể cả thị xã và thị trấn đều là những đô thị quan trọng. Ngoài ra Bộ xây dựng còn có trách nhiệm liên quan đến quy hoạch nông thôn, quy hoạch tất cả các xã nông thôn mới của cả nước gắn quy hoạch đô thị với quy hoạch nông thôn để hình thành quy hoạch tổng thể không gian của từng vùng, của từng tỉnh và của cả nước. Nên sau hội nghị này trong công tác quản lý quy hoạch và trả lời của Bộ trưởng tôi đã thấy rõ lên là Bộ trưởng có kế hoạch để tiến hành rà soát tổng thể công tác quản lý quy hoạch, lập quy hoạch, xây dựng quy hoạch, quản lý quy hoạch trên phạm vi cả nước để từ đó có những chấn chỉnh cần thiết trong công tác quản lý quy hoạch.

Vấn đề thứ tư cũng có thể rút ra được từ buổi chất vấn này đối với Bộ trưởng Bộ xây dựng đấy là phải tiến hành tái cơ cấu tổng thể các doanh nghiệp và doanh nghiệp nhà nước thuộc ngành xây dựng quản lý đó là các doanh nghiệp xây dựng, tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp các thành phần kinh tế trong lĩnh vực xây dựng, trong lĩnh vực đầu tư vào thị trường bất động sản và doanh nghiệp công nghiệp vật liệu xây dựng, nhất là các nhà máy xi măng, các sản xuất công nghiệp khác. Trên cơ sở tái cơ cấu đó, rà soát đó tiến hành kiểm tra vấn đề vốn, vấn đề cân đối tài chính, vấn đề gắn với quy hoạch chung về phát triển tổng thể của nền kinh tế và vấn đề tiêu cực, thất thoát, tham nhũng trong hoạt động của các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhà nước để có chấn chỉnh kịp thời.

Lộ trình của chúng ta mà Bộ trưởng Bộ xây dựng đặt ra là trong năm 2013 sẽ tích cực triển khai và tạo một bước chuyển biến. Năm 2014 - 2015 tổ chức lại để các doanh nghiệp nhà nước có hiệu quả việc thoái vốn trái ngành, hoàn thành và các doanh nghiệp nhà nước trong ngành xây dựng sẽ được tổ chức lại có hiệu quả, các doanh nghiệp khác làm ăn với một tinh thần cạnh tranh và thực hiện cổ phần hóa cơ bản các doanh nghiệp vật liệu xây dựng thuộc ngành xây dựng và các công ty xây dựng trừ một số tập đoàn, tổng công ty lớn mà nhà nước cần nắm, năm  2015 phải xong quy trình, lộ trình này. Trong quản lý các doanh nghiệp thuộc ngành xây dựng và thuộc Bộ xây dựng thì có vấn đề định mức đơn giá dự toán và kiểm tra, thanh tra, kiểm soát là một nội dung quan trọng. Bộ trưởng có nói từ nay đến 2013 này sẽ hoàn chỉnh được sửa đổi định mức. Việc sửa đổi các đơn giá, đơn giá đầu tư, đơn giá xây dựng để tạo cơ sở cho công tác thanh, quyết toán các công trình kịp thời mà lại không gây ra tiêu cực tham nhũng, chậm thanh toán, chậm quyết toán là một khâu, đoạn thường có xin, cho tiêu cực, tham nhũng cũng rất lớn như đại biểu Thanh Hải đã đặt ra, chúng tôi cho rằng rất đúng mà năm nay chúng ta phải chấn chỉnh cho được công tác xây dựng định mức kinh tế, kỹ thuật, công tác đơn giá, đơn giá đầu tư, đơn giá xây dựng trong ngành xây dựng và tạo được một cơ chế cạnh tranh trong ngành xây dựng để hạ giá thành, hạ đơn giá, hạ sản phẩm và tăng sức cạnh tranh của ngành xây dựng của chúng ta và ngành xây dựng của chúng ta để có sức đấu thầu.

Tất cả những vấn đề đó tôi cho rằng Bộ trưởng đã có phát biểu, đã có trả lời và chúng ta có thể rút ra kết luận tại phiên họp chất vấn này để Bộ trưởng báo cáo với Chính phủ cùng với Chính phủ triển khai những công việc đó ngay sau kỳ họp  này và trong năm tới Quốc hội chúng ta sẽ tiếp tục theo dõi giám sát hoạt động của Bộ trưởng xây dựng. Hôm nay, tôi thấy Bộ trưởng trả lời rất đầy đủ các mặt, các vấn đề, có lẽ chỉ còn vấn đề Sông Tranh nói chưa dứt khoát, tôi xin rút ra như vậy từ ý kiến của Bộ trưởng và từ ý kiến của các đại biểu. Xin cảm ơn Bộ trưởng, cảm ơn các vị đại biểu, sau giải lao chúng ta sẽ tiếp tục chương trình chất vấn với Thống đốc ngân hàng nhà nước Nguyễn Văn Bình.

(Quốc hội nghỉ giải lao)

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Chúng ta bắt đầu chương trình chất vấn đối với Thống đốc ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình. Đối với Thống đốc ngân hàng Nhà nước sẽ tập trung chất vấn và trả lời chất vấn những vấn đề nổi lên Quốc hội và đồng bào cử tri cử nước quan tâm đó là nhìn chung về thị trường tiền tệ. Thị trường tiền tệ có 3 vấn đề lớn:

Một là vốn đảm bảo cho sản xuất kinh doanh, đồng thời kiềm chế lạm phát, vừa đảm bảo tăng trưởng và kiềm chế lạm phát. Sự khéo léo Thống đốc ngân hàng Nhà nước cần phải làm và ý kiến của Quốc hội đặt ra như thế nào.

Thứ hai, kể từ đó giải quyết thanh khoản và đặc biệt trước mắt đang có tình hình nợ xấu, nợ đọng lớn cho từng loại nợ khác nhau sẽ giải quyết như thế nào để khơi thông và tạo ra dòng chảy cho nền kinh tế vào đúng chỗ để kiềm chế lạm phát.

Thứ ba, đi theo đó là tái cơ cấu hệ thống ngân hàng đảm bảo an toàn ngân hàng, các tổ chức tín dụng, các công ty tài chính để đảm bảo tính an toàn của hệ thống không gây ra đột biến về mặt tiền tệ, tạo tâm lý về mặt thị trường yên tâm hơn và bảo đảm đồng tiền, tiền gửi của người dân an toàn hơn. Từ đấy vừa tăng cường được thu hút tiền gửi, vừa tăng cường được giải ngân vào nền kinh tế một cách có hiệu quả, chung quanh thị trường tiền tệ có mấy việc đó. Vấn đề lãi suất cao, thấp có thể giải quyết được hỗ trợ cho sản xuất trong lúc này, sự kết hợp giữa ngân hàng với nhà sản xuất. Nhà sản xuất ở đây được hiểu là sản xuất công nghiệp, sản xuất bất động sản, từ hôm qua tới giờ chúng ta trao đổi kể cả sản xuất nông nghiệp và các ngành dịch vụ tiêu dùng khác.

Thị trường thứ hai là thị trường vàng, quản lý thị trường vàng theo cơ chế thị trường có quản lý nhà nước, có vai trò nhà nước để đảm bảo nền kinh tế này không bị vàng hóa tức là vàng dùng vào đúng mục đích, không thông qua vàng để đầu cơ, đầu tư không đem lại hiệu quả, cho nên cần tăng cường vai trò quản lý nhà nước. Tính độc quyền của nhà nước, ở đây chúng ta không độc quyền về kinh doanh, nhưng độc quyền về nhà nước, quản lý thị trường vàng thế nào, đảm bảo lợi ích của người có vàng, đảm bảo mục đích của người dùng vàng được tôn trọng, lợi ích của người có vàng được bảo đảm, mục đích sử dụng vàng ví dụ để làm đồ nữ trang để cất trữ được đảm bảo. Thị trường kinh doanh vàng, thị trường vàng phát triển, quản lý nhà nước thì chặt chẽ. Đi theo thị trường vàng, thị trường tiền tệ gắn liền với tái cấu trúc hệ thống ngân hàng, tái cấu trúc thị trường vàng đồng thời giải quyết, ngăn chặn những tiêu cực trong kinh doanh của thị trường tiền tệ, của thị trường vàng gây ra bức xúc trong xã hội, những tiêu cực, lãng phí này tạo ra bất an trong xã hội của chúng ta. Đó là những vấn đề trọng tâm mà Thống đốc ngân hàng Nhà nước sẽ trả lời các chất vấn của các đại biểu Quốc hội và sẽ giải quyết các vấn đề lớn này.

Thống đốc ngân hàng Nhà nước đã trả lời trước Quốc hội trong phiên họp trước, đã trả lời chất vấn trước Thường vụ Quốc hội, đã trả lời trong Báo cáo giải trình của ủy ban và cũng phát biểu giải trình thêm nhiều lần tại hội trường nhưng Quốc hội vẫn thấy cần phải đặt ra và giải quyết vấn đề này. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã trình Quốc hội lựa chọn Thống đốc để tiến hành chất vấn với ý nghĩa như vậy. Tôi hy vọng cuộc chất vấn này vấn đề rất nóng nhưng chúng ta giải quyết một cách rất bình tĩnh vấn đề rất nhạy bén này một cách tốt đẹp.

Xin mời các đại biểu bắt đầu đặt câu hỏi, Thống đốc sẽ trực tiếp trả lời.

Dương Hoàng Hương - Phú Thọ

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Thống đốc, là người đầu tiên được đặt câu hỏi chất vấn với Thống đốc, tôi xin có một số câu hỏi như sau.

Câu hỏi thứ nhất, trong thời gian vừa qua có sự chênh lệch lớn kéo dài giữa giá vàng trong nước và quốc tế, với trách nhiệm của mình đề nghị Thống đốc cho biết biện pháp để xử lý tình trạng này. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia kinh tế còn một lượng vàng nhàn rỗi rất lớn trong dân cư, có nghĩa là có một lượng vốn lớn của xã hội đang tồn tại dưới dạng vàng mới chỉ ở trạng thái cất trữ trong khi nền kinh tế đang khát vốn cho nhu cầu đầu tư phát triển. Đề nghị Thống đốc cho biết đã và sẽ có những giải pháp gì để huy động được nguồn lực lớn này cho đầu tư phát triển đất nước trên cơ sở đảm bảo lợi ích chính đáng của người dân và tránh được sự vàng hóa nền kinh tế.

Câu hỏi thứ hai, nợ xấu và giải quyết nợ xấu đang là vấn đề lớn thu hút sự quan tâm chung của cả xã hội được nhiều cử tri bày tỏ lo lắng, quan ngại, nếu không làm rõ về những băn khoăn lo lắng này thì sẽ gây ra hiệu ứng tâm lý không tốt cộng hưởng với tác hại thực của nợ xấu và sẽ gây lên hệ lụy to lớn cho nền kinh tế, cho xã hội. Đề nghị Thống đốc cho biết thực trạng của nợ xấu hiện nay, các giải pháp xử lý nợ xấu của ngân hàng để người dân yên tâm. Bên cạnh đó do nợ xấu phát sinh từ nhiều nguyên nhân liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực mà cả ngày hôm qua và buổi sáng sớm ngày hôm nay thì hai Bộ trưởng trả lời chất vấn cũng đã xác nhận một số trong các nguyên nhân này. Có đại biểu cũng đã đề xuất giải pháp 3 + 1 để nói rằng nhất thiết phải có một hệ thống giải pháp đồng bộ trên nhiều lĩnh vực và có sự phối hợp chặt chẽ mới giải quyết triệt để hàng tồn kho, được vấn đề tồn kho bất động sản cũng như là nợ xấu.

Đề nghị Thống đốc cho biết một cách tổng thể trách nhiệm và sự cần thiết vào cuộc phối hợp của các ngành chức năng, các cấp, các lĩnh vực liên quan nhằm giải quyết đến tận gốc nguyên nhân của nợ xấu.

Câu hỏi thứ ba, mặc dù thời gian qua ngành ngân hàng đã có  một số giải pháp đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn về vốn, nhưng theo phản ánh của một số doanh nghiệp thì việc tiếp cận vốn vẫn gặp khó khăn, vướng mắc, nhất là với các doanh nghiệp nhỏ. Đề nghị Thống đốc cho biết những giải pháp tiếp tục của ngành ngân hàng để thực sự tháo gỡ khó khăn, cải thiện mạnh hơn khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và hỗ trợ thị trường trong thời gian tới. Xin cảm ơn Quốc hội, cảm ơn Thống đốc.

Nguyễn Văn Tuyết   - Bà Rịa - Vũng Tàu

Kính thưa Quốc  hội.

Kính thưa Thống đốc.

Tôi có hai câu hỏi gửi đến Thống đốc.

Câu thứ nhất, vì sao cơ chế quản lý thị trường vàng, kinh doanh vàng  miếng chưa đem lại hiệu quả và chưa đạt được mục tiêu là đưa giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới. Thưa Thống đốc, tại sao Ngân hàng Nhà nước không tập trung vào quản lý chất lượng vàng mà lại quản lý thương hiệu để tạo ra sự độc quyền có biểu hiện lợi ích nhóm trong vấn đề này hay không? trách nhiệm và giải pháp của Thống đốc thế nào?

Câu hỏi thứ hai, trong Báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 2 và Kỳ họp thứ 3 có nêu: tiến độ xử lý nợ xấu còn chậm, kết quả hạn chế  và đây là những vấn đề bức xúc". Đề nghị Thống đốc cho biết tỷ lệ nợ xấu trong các lĩnh vực thế nào? Nguyên nhân nào là nguyên nhân chính và những giải pháp khắc phục và vấn đề nợ xấu thì khi nào sẽ giải quyết xong. Xin trân trọng cám ơn Thống đốc. Xin cám ơn Quốc hội.

Đàng Thị Mỹ Hương - Ninh Thuận

Kính thưa Chủ tịch Quốc hội.

Kính thưa Thống đốc ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Xin được phép hỏi Thống đốc các nội dung như sau:

Xin Thống đốc cho biết nguyên nhân dẫn đến nợ xấu quá lớn của các ngân hàng, những ngân hàng có tỷ lệ vốn Nhà nước chiếm đa số là gì? Lỗi nợ xấu ngân hàng là tại ai? Tại người cho vay hay là người vay?

Theo Thống đốc, việc ngân hàng có nợ xấu quá lớn như vậy thì có lỗi hay không và nếu có lỗi thì phải chịu trách nhiệm xử lý như thế nào?

Với tư cách là người đứng đầu, xin Thống đốc cho biết biện pháp xử lý trách nhiệm đối với các ngân hàng có nợ xấu lớn đó là gì? Vấn đề nợ xấu không lẽ ngân hàng vô can. Nếu xác nhận có liên quan thì phải chỉ ra mức độ liên can đó là gì, hướng xử lý như thế nào để thời gian tới không còn tình trạng cho vay không được kiểm soát chặt chẽ và không? đúng đối tượng, dẫn đến nợ xấu trong hệ thống ngân hàng.

Nội dung thứ hai. Việc tổ chức tín dụng đã sử dụng nguồn dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu được tổ chức thực hiện như thế nào? Yêu cầu Thống đốc công khai hình thức tổ chức thực hiện và đề nghị Thống đốc cho biết việc sử dụng nguồn dự phòng để xử lý nợ xấu như vậy có công bằng trong các đối tượng có nợ xấu tại các tổ chức tín dụng hay không và nó mang lại hiệu quả như thế nào?

Xin hỏi có hay không yếu tố lợi ích nhóm trong các tổ chức tín dụng trong việc chọn các đối tượng nợ xấu để lấy nguồn dự phòng để xử lý nợ.

Nội dung cuối cùng. Thực trạng hiện nay các doanh nghiệp đang trong tình trạng rất khó khăn. Hàng hóa, sản phẩm làm ra thì chậm, thậm chí không được tiêu thụ. Doanh nghiệp hàng ngày phải đối đầu với nợ, lãi suất ngân hàng phải tự thân gồng gánh, cưu mang số lượng người lao động mà chưa thấy nhà nước quan tâm tiếp sức giúp họ vượt qua khó khăn để tồn tại và đứng vững. Tôi thiết nghĩ lúc họ làm ăn tốt thì họ đã đóng góp vào ngân sách nhà nước không nhỏ, lúc họ gặp khó khăn thì nhất thiết nhà nước cũng phải ứng xử cho phù hợp tạo động lực thúc đẩy cho họ tiếp tục hoạt động với sự phấn khởi và đầy niềm tin. Với ý nghĩ đó, xin hỏi Thống đốc có ý kiến chia sẻ gì hay không, đề nghị Thống đốc cho biết giải pháp cụ thể để tăng trưởng tín dụng là gì, biện pháp chủ yếu giúp các doanh nghiệp được hấp thụ tiếp cận vốn vay trong thời gian tới như thế nào. Xin cảm ơn Thống đốc, xin cảm ơn Quốc hội.

Trần Ngọc Vinh - TP Hải Phòng

Kính thưa Quốc hội,

Thưa Thống đốc,

Đề nghị Thống đốc làm rõ cho một số vấn đề như sau:

Vấn đề thứ nhất, Luật tổ chức tín dụng có hiệu lực từ ngày 01.01.2011, tuy nhiên đến ngày 08.03 năm 2012 nghĩa là sau 1 năm hai tháng ngân hàng nhà nước mới ban hành Thông tư 04 năm 2012 hướng dẫn về vấn đề nhận ủy thác của tổ chức tín dụng theo ủy quyền tại Điều 106 của luật. Điều này đã làm ảnh hưởng đến một số quyền lợi của tổ chức tín dụng, thực hiện ủy quyền và ủy thác trong thời gian chưa có thông tư. Đề nghị Thống đốc giải thích về sự chậm trễ ban hành văn bản, nếu sự chậm trễ này gây thiệt hại cho các tổ chức và cá nhân thì trách nhiệm của ngân hàng nhà nước đến đâu.

Vấn đề thứ hai, nếu như trước đây chi phí để đóng và dập thương hiệu vàng SJC từ vàng miếng nhập khẩu chỉ khoảng 7 - 8 nghìn đồng/lượng thì nay chi phí thương hiệu khác sang vàng SJC lên tới 50 nghìn đồng/lượng, với số vàng cần dập khoảng 5000 lượng mỗi ngày thì số tiền chi phí cho việc dập thương hiệu ước tính hàng tỷ đồng mỗi ngày. Xin Thống đốc cho biết tại sao có sự chênh lệnh lớn như vậy, mức chi phí này do ai đặt ra và dựa trên cơ sở nào, số tiền lớn thu được này sẽ được sử dụng ra sao.

Vấn đề thứ ba, hoạt động mua, bán vàng miếng ở nước ta là tập quán có tính lịch sử văn hóa lâu đời, đề nghị Thống đốc cho biết Ngân hàng Nhà nước trong thời gian tới có những giải pháp nào để phát triển lành mạnh thị trường vàng, đảm bảo sự thông suốt trong phạm vi nền kinh tế và liên thông với thị trường quốc tế. Hạn chế tác động tiêu cực để tăng cường đóng góp của thị trường vàng vào sự phát triển kinh tế của đất nước. Xin cảm ơn Quốc hội. Cảm ơn Thống đốc.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Xin cảm ơn đại biểu. Như vậy 4 đại biểu đã đặt ra các câu hỏi rất trọng tâm và cũng rất sát với những nội dung chúng ta đang bàn. Xin kính mời đồng chí Thống đốc lần lượt trả lời.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng và nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam,

Kính thưa Đoàn Chủ tịch,

Kính thưa các vị khách quý,

Kính thưa các vị đại biểu Quốc hội và cử tri của cả nước,

Tôi xin phép được trình bày lần lượt các ý kiến chất vấn của các đại biểu Quốc hội:

Thứ nhất là ý kiến chất vấn của đại biểu Quốc hội Dương Hoàng Hương tỉnh Phú Thọ. Đại biểu có chất vấn 3 câu hỏi nhưng bao gồm 4 ý, tôi xin lần lượt trình bày các ý.

Thứ nhất, đại biểu quan tâm đến việc chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới trong thời gian qua và biện pháp xử lý thế nào? Về lĩnh vực này tôi xin báo cáo với Quốc hội như sau: Trước đây mỗi khi giá vàng trong nước có những biến động tạo ra sự chênh lệch lên hoặc xuống so với giá vàng thế giới cũng gây ra rất nhiều biến động về kinh tế vĩ mô. Tác động thông qua mức tỷ giá, nếu giá vàng trong nước cao hơn giá vàng thế giới như có lần tôi đã báo cáo trước Quốc hội là chỉ cần ở mức khoảng 400.000 thôi là đã có hiện tượng đầu cơ và buôn lậu vàng qua biên giới ở quy mô rất lớn. Theo đánh giá thống kê trên thị trường của chúng tôi trong nhiều năm qua trước khi Nghị định 24 của chúng ta có hiệu lực thì 1 năm lượng vàng buôn lậu qua biên giới khoảng 10 - 30 tấn vàng/năm. Từ đó mỗi một lần chênh lệch giá vàng như vậy thì các đối tượng buôn lậu, gom vàng trên thị trường chợ đen làm cho thị trường chợ đen về ngoại tệ trong những năm trước đây hoạt động rất sôi nổi. Mỗi lần có hiện tượng như vậy thì lập tức tỷ giá trên thị trường chợ đen tăng cao và kéo theo tỷ giá trên thị trường chính thức cũng tăng theo.

Từ chỗ làm cho tỷ giá biến động tăng lên làm cho ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu và đất nước ta là một đất nước còn nghèo và ngoại tệ cũng rất quý, chúng ta phải đổ nhiều mồ hôi để có được một đồng ngoại tệ, nhưng ngoại tệ này phục vụ cho mục tiêu, mục đích nhập lậu vàng. Thông qua tăng tỷ giá như vậy làm cho mặt bằng các mặt hàng nhập khẩu tăng lên, vì nước ta đã có độ mở rất lớn và tỷ trọng nhập khẩu trong những năm vừa qua cao hơn tỷ trọng xuất khẩu. Cho nên những năm trước đây tỷ lệ nhập siêu của chúng ta rất lớn, do vậy từ chỗ làm cho mặt bằng hàng hóa nhập khẩu, đặc biệt là các mặt hàng nguyên liệu làm đội giá sản xuất trong nước, từ đó làm ảnh hưởng đến chỉ số giá cả và cả năm ảnh hưởng đến lạm phát. Như vậy, giá vàng ảnh hưởng rất lớn đến ổn định kinh tế vĩ mô của chúng ta và giá vàng cũng làm cho chúng ta chảy máu ngoại tệ.

Do vậy, biết rất rõ rằng vàng, vàng miếng không phải là mặt hàng thiết yếu, nó không phục vụ gì cho quốc kế dân sinh và trong tất cả các văn bản quy phạm pháp luật của chúng ta, kể cả Luật giá Quốc hội mới ban hành cũng quy định rõ vàng không phải là mặt hàng thiết yếu. Nhưng vì tính chất ảnh hưởng của nó đến kinh tế vĩ mô đối với đời sống kinh tế - xã hội của đất nước nên buộc Chính phủ và ngân hàng Nhà nước trong thời kỳ trước đây phải cho phép nhập khẩu vàng qua con đường chính thức để ổn định lại giá vàng trong nước sao cho giá vàng trong nước sát với giá vàng quốc tế, đó là trước đây. Nhưng thực trạng hiện nay, thấy được những khiếm khuyết đó trong hoạt động quản lý thị trường vàng, trước khi Nghị định 24 được ban hành chúng ta có thể nói thẳng thắn với nhau là thị trường vàng của chúng ta hoàn toàn bỏ ngỏ, không ai quản lý thị trường vàng miếng, vàng miếng được phân khúc ra rất nhiều đoạn, mỗi bộ, mỗi ngành, mỗi cơ quan chỉ quản lý một khúc trong cả thị trường như vậy.

Ví dụ theo Nghị định 174 của Chính phủ quy định ngân hàng Nhà nước chỉ có trách nhiệm trong vấn đề xuất nhập khẩu vàng, nguyên liệu và cho phép dập đến vàng miếng, còn khi cục vàng nguyên liệu đã được dập ra thành vàng miếng rồi thì nó được coi là hàng hóa bình thường. Trên đất nước chúng ta có khoảng trên 12 nghìn cửa hàng kinh doanh vàng miếng, khi nó đã trở thành hàng hóa bình thường thì mọi doanh nghiệp chỉ cần trong giấy phép đầu tư có một câu là kinh doanh và do Sở kế hoạch và đầu tư của thành phố cấp là đã có thể buôn bán vàng miếng và vàng miếng lưu hành rất thoải mái và được coi như một loại hàng hóa bình thường. Chính việc môi trường pháp lý của chúng ta không rõ ràng dẫn đến việc quản lý hoạt động của thị trường vàng nói chung và thị trường vàng miếng nói riêng là rất bất cập. Sau này khi trình bày vào nội dung cụ thể tôi sẽ nói rõ những bất cập đó. Từ đó để chấn chỉnh kịp thời thị trường vàng, chúng tôi đã trình Chính phủ cho phép xây dựng Nghị định 24. Nghị định 24 được xây dựng bắt đầu từ năm 2009, nhưng vì một nghị định động chạm đến nhiều lĩnh vực kinh doanh trên thị trường đặc biệt là kinh doanh vàng cho nên trải qua rất nhiều khâu đàm phán, khâu trao đổi, khâu xin ý kiến và cuối cùng năm 2011, chúng ta mới ban hành được nghị định này và nghị định này chính thức có hiệu lực từ ngày 25.05 vừa qua.

Bằng việc ban hành Nghị định 24, trong đó có những nội dung hết sức quan trọng như nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng và kể từ ngày 25.05 tất cả các đơn vị được cấp phép sản xuất vàng miếng trước đây chấm dứt hoạt động sản xuất vàng miếng của mình. Nghị định 24 ở nội dung đó cộng với Nghị định 95 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ, ngoại hối và hoạt động kinh doanh vàng. Trong Nghị định 95 có một nội dung hết sức quan trọng là ngoài việc xử phạt hành chính ở mức độ cao thì cho phép áp dụng hình thức xử phạt bổ sung, đó là tịch thu sung công quỹ toàn bộ tang vật thu được. Kể từ khi Nghị định 95 ra đời vào cuối năm 2011 và Nghị định 24 có hiệu lực thi hành từ ngày 25/5, chúng tôi luôn luôn theo dõi giám sát thị trường thấy chúng ta đã bước đầu đạt được những mục tiêu mà chúng ta đặt ra. Đó là hiện tượng nhập lậu vàng qua biên giới rất lớn trước đây hầu như đã được ngăn chặn một cách rất cơ bản. Không còn hiện tượng nhập lậu vàng qua biên giới như trước đây nữa thể hiện trên thực tế là từ tháng 4 trở lại đây, chúng ta đều có thể kiểm chứng được là thị trường ngoại tệ tỷ giá hết sức ổn định. Trong khi đó giá vàng giữa trong nước và quốc tế thì tăng dần lên. Ví dụ ở tầm tháng 4, tháng 5 thì chênh nhau cỡ khoảng 1 triệu hay trên 1 triệu và sau đó tăng dần, đến nay xoay xung quanh mức 3 triệu. Nếu so trước đây với lợi nhuận như thế mà còn nhập khẩu lậu vàng qua biên giới thì sẽ mang lại một nguồn lợi rất lớn cho những người nhập lậu vàng. Nhưng trên thực tế chúng ta thấy mặc dù chênh lệch giá vàng giữa trong nước và quốc tế lớn như vậy nhưng nó không ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô của chúng ta vì nó không ảnh hưởng đến tỷ giá. Do vậy, không ảnh hưởng đến chỉ tiêu giá cả cũng như lạm phát của đất nước.

Tôi cũng xin báo cáo với đại biểu Quốc hội, trong rổ hàng hóa để tính chỉ số CPI thì không có vàng, do vậy cũng có nhiều người nói rằng: mặc dù tỷ giá không tăng lên nhưng vì giá vàng tăng cao, cho nên làm cho chỉ số giá cả tăng lên thì chúng tôi cũng khẳng định trong rổ các mặt hàng để tính CPI chỉ số giá cả không có vàng. Như vậy, chúng ta thấy rằng hiện nay có một thực tế giá vàng trong nước còn cao hơn giá vàng thế giới, nhưng nó không làm ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô, vàng không phải là mặt hàng thiết yếu, vàng miếng là mặt hàng nhà nước không cấm kinh doanh nhưng là mặt hàng kinh doanh có điều kiện và nhà nước không khuyến khích kinh doanh vàng miếng. Trong Luật giá thì quy định vàng miếng không thuộc diện đối tượng phải bình ổn giá. Như vậy, nếu chúng ta thấy rằng việc chênh lệch giá như thế mà phải bình ổn thì rõ ràng như tôi đã trình bày là không có lý do để bình ổn, kể cả về mặt tác động đối với kinh tế vĩ mô cũng như bản chất của vàng miếng.

Đại biểu hỏi ý thứ hai là giải pháp để làm sao chúng ta có thể huy động được lượng vàng đang có trong nền kinh tế của chúng ta để phục vụ cho phát triển quốc kế dân sinh.

Về nội dung này, tôi đã có dịp báo cáo với Quốc hội trong phần tham gia thảo luận các nội dung về phát triển kinh tế, xã hội của năm 2012 và năm 2013 thì tôi cũng báo cáo với Quốc hội một lần nữa như sau:

Thứ nhất, đến nay chưa có một cơ quan nào làm một khảo sát để đánh giá là có bao nhiêu vàng trong nền kinh tế của chúng ta. Có rất nhiều thông tin khác nhau về lĩnh vực nay. Nhưng từ thực tiễn hoạt động quản lý của chúng tôi trong thời gian vừa qua thì chúng ta có thể ước được lượng vàng này dao động trong khoảng 250-400 tấn vàng tùy từng thời kỳ. Con số này biến động mạnh trong những năm trước đây là do hoạt động xuất, nhập lậu qua biên giới. Nhưng trong thời gian hiện nay, qua thực tế diễn biến chúng tôi thấy nó ở tầm 250-300 tấn.

Chúng ta thấy rằng 1 tấn vàng cỡ khoảng 50 triệu đôla Mỹ. Nếu chúng ta có 300 tấn vàng thì chúng ta đã có 15 tỷ đôla Mỹ. Như vậy, chúng ta có một lượng tiền rất lớn nằm bất động ở vàng mà lại dưới dạng ngoại tệ. Chúng ta không phải là nước sản xuất vàng mà là nước nhập khẩu vàng, do vậy đây là một nguồn lực rất lớn đã bị lãng phí đã bị chôn vùi. Cho nên mục tiêu đặt ra là làm sao huy động được, làm sao khơi thông được nguồn vốn này để phục vụ cho quốc kế dân sinh.

Thứ nhất, ngăn chặn không cho nguồn này tăng lên nữa. Như Chủ tịch Quốc hội nói không làm tăng thêm vàng hóa trong nền kinh tế, đồng thời làm sao cho việc vàng hóa này giảm đi, như anh em hay nói làm sao cho vàng chảy ra thành tiền đồng để phục vụ cho quốc kế dân sinh, đó cũng là mục tiêu đặt ra trong đề án chống vàng hóa của Ngân hàng Nhà nước.

Môi trường pháp lý đầu tiên trong đề án này đó là Nghị định 24, tôi xin báo cáo một số kết quả ban đầu từ ngày 25/5 số liệu thống kê đến ngày 25/10, có nghĩa là qua 5 tháng thực hiện đã có những kết quả rất lớn. Trong 5 tháng vừa qua ngoài việc như tôi đã trình bày ở trên không ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô, hệ thống các tổ chức tín dụng đã mua lại của người dân hơn 60 tấn vàng, tức là mỗi 1 tháng mua vào trong thời gian vừa qua là hơn 10 tấn vàng. Mua lại như vậy có nghĩa là vàng đã được biến thành tiền để phục vụ cho quốc kế dân sinh, 60 tấn vàng chúng ta nhân với 5, chúng ta đã có khoảng 30 tỷ đô la Mỹ đã được chuyển hóa thành tiền Việt Nam để phục vụ cho nền kinh tế của chúng ta. Đó là những kết quả ban đầu hết sức ấn tượng.

Tôi cũng xin báo cáo với đại biểu Quốc hội nếu như không phải là quý IV, vì trong quý IV thanh khoản của nền kinh tế thường căng thẳng là do các tổ chức tín dụng phải chi trả tiền cho người gửi tiền, thanh toán các loại hàng hóa đến hạn v.v.... Theo quy luật chung thì quý IV thanh khoản khá căng thẳng, nếu không phải lý do này thì tôi cũng dám chắc là các tổ chức tín dụng sẽ phải mua hết số vàng mà họ đang nợ của dân đến ngày 25/11. Thời gian vừa qua xét trên phương diện chung về điều hành chính sách tiền tệ không làm căng thẳng thanh khoản trong hệ thống, không làm gia tăng áp lực lãi suất trong thời gian giáp tết thì chúng tôi lại cho hoãn đến tháng 6 để giảm bớt tốc độ. Nếu bình thường thì tôi cũng tin chắc là chúng tôi có đầy đủ cơ sở để khẳng định rằng chúng ta còn mua thêm, không phải là 60 tấn mà có thể đến 80 tấn, thậm chí có thể trên 80 tấn vàng trong năm nay. Điều đó đã khẳng định chúng ta đã bước đầu huy động được ngược trở lại lượng vàng này để phục vụ cho quốc kế dân sinh. Ở đây tôi cũng chỉ xin nói thêm ý này tôi đã trình bày trước Quốc hội đấy là cứu cánh cho nền kinh tế của nước ta trong năm 2012. Như đại biểu Quốc hội cũng đã thấy chúng tôi nhận nhiệm vụ trong bối cảnh đất nước chúng ta vô cùng khó khăn, chúng ta nhìn lại một năm trước đây, cũng giờ này của năm ngoái chúng ta thấy bức tranh trên thị trường tiền tệ khác hẳn. Giờ này năm ngoái các ngân hàng thương mại còn vay nhau với lãi suất 25 - 30%, thậm chí còn cao hơn nữa, nguy cơ các ngân hàng mất thanh khoản lan rộng trên toàn thệ thống, các doanh nghiệp vay trên 20 - 25% lúc đó chúng ta đặt mục tiêu là cố gắng làm sao đưa doanh nghiệp vay ở cỡ khoảng 17 - 19%, hay nói một cách khác là thanh khoản của hệ thống ngân hàng nói riêng và của nền kinh tế của chúng ta là vô cùng cạn kiệt.

Trong khi đó tại kỳ họp từng này năm ngoái Quốc hội đã thông qua các chỉ tiêu phát triển kinh tế của năm 2012. Chúng tôi hết sức lo lắng bởi vì chúng tôi là những người điều hành trực tiếp, lấy tiền đâu để phục vụ cho phát triển kinh tế đất nước, trong môi trường quốc tế đang rất khó khăn. Trước đây cũng có thể có các dòng vốn này, dòng vốn khác ở nước ngoài đổ vào, nhưng năm ngoái bản thân quốc tế còn đang hết sức khó khăn. Vậy, vấn đề đặt ra là làm thế nào để có đủ tiền thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội của năm 2012. Nếu chúng ta lại bơm tiền ra để đảm bảo thanh khoản thì không có cách gì chúng ta chống được lạm phát, mục tiêu chúng ta đặt ra lạm phát phải dưới 10%, đặt cho chúng tôi vô cùng khó khăn. Do vậy, trong bối cảnh đó xin báo cáo với Quốc hội là chúng tôi đã trình Chính phủ và bản thân hết sức quyết liệt để làm sao làm tốt 3 chương trình mà phải làm trong một thời gian rất ngắn mới có hiệu quả, mới giúp cho nền kinh tế của nước ta là thực hiện được, làm sao để nhanh chóng ổn định giá trị đồng Việt Nam và lấy đó làm nền tảng.

Chúng ta đã thực hiện tốt ba chương trình đó cho nên đến nay việc chống được vàng hóa bước đầu cũng đã tạo ra nguồn tiền phục vụ cho phát triển kinh tế đất nước của năm 2012.

Ý thứ ba, đại biểu Hương có nói về nợ xấu, thực trạng và xử lý nợ xấu, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, bộ, ban, ngành để giải quyết nợ xấu. Ví dụ hàng tồn kho, thị trường bất động sản v.v... Về nội dung này tôi đã trình bày rất chi tiết tại phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào tháng 8, tuy nhiên hôm nay tôi xin trình bày bổ sung thêm nhiều ý kiến.

Về thực trạng nợ xấu, thực tế chúng tôi là những người làm công tác chuyên môn về lĩnh vực này, chúng tôi nhìn thấy nợ xấu của hệ thống ngân hàng không phải là bây giờ mà từ tháng 8 năm 2011 chúng tôi đã thấy nguy cơ nợ xấu của ngân hàng trong thời gian tới tăng nhanh. Chính vì vậy, chúng tôi đã nhanh chóng xây dựng Đề án tái cấu trúc lại hệ thống ngân hàng và trong đó có một nội dung quan trọng đó là thực trạng nợ xấu trong ngành ngân hàng. Các đại biểu Quốc hội cũng thấy rất rõ lần đầu tiên ngân hàng nhà nước công bố tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng nhà nước bởi vì chúng tôi thấy với những diễn biến của kinh tế vĩ mô trong thời gian tới, với những tồn tại được tích lũy qua nhiều năm thì chúng ta áp dụng chính sách tiền tệ nới lỏng, cộng hai yếu tố này sẽ làm cho nợ xấu gia tăng nhanh trong thời gian tới. Vậy, ngay từ đó chúng ta phải có được các giải pháp tổng thể, căn cơ để giải quyết nợ xấu. Vì nợ xấu trong nền kinh tế nếu không được giải quyết kịp thời nó sẽ gây hệ lụy cho nền kinh tế của nước ta không phải là một năm, hai năm mà có thể là năm năm, mười năm hoặc thậm chí là mười lăm năm như Nhật Bản.

Chúng ta thấy ví dụ như Mỹ vừa rồi, năm 2008, khi thị trường bất động sản đổ vỡ, gây ra tình trạng nợ xấu trong hệ thống ngân hàng. Họ cũng đang phải chi rất nhiều tiền đề xử lý, nhưng đến nay cũng chưa khắc phục được.

Chúng tôi cũng thấy được những dấu hiệu như vậy và đã kịp thời phát hiện và báo cáo để các cấp cùng phối hợp xử lý.

Về thực trạng nợ xấu này như chúng tôi đã báo cáo. Hiện nay có 3 dạng loại số liệu về nợ xấu. Chúng tôi cũng đã báo cáo vì sao có 3 loại nợ xấu và loại số liệu nào thì đáng tin cậy nhất thì tại phiên chất vấn ở Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tôi đã  trình bày và theo đúng thông lệ quốc tế thì số liệu đánh giá của cơ quan quản lý Nhà nước bao giờ cũng được coi là số liệu có ý nghĩa thực tiễn và chính xác nhất.

Hiện nay, theo số liệu báo cáo của các tổ chức tín dụng, tôi xin nhắc lại là đến ngày 30-9 thì nợ xấu là 4,93%. Theo đánh giá của Ngân hàng Nhà nước thì số này nằm ở khoảng 8,82%. Về nợ xấu này, tôi xin báo cáo với các đại biểu Quốc hội là thực ra tốc độ tăng trưởng nợ xấu của chúng ta đã bắt đầu gia tăng nhanh chóng từ năm 2008. Nếu về tốc độ thì năm 2008 nợ xấu tăng 74%, năm 2009 tăng khoảng 27%, năm 2010 tăng khoảng 41%, đến năm 2011 tăng 64% và từ đầu năm đến nay qua 10 tháng thì nợ xấu của chúng ta tăng khoảng 66%.

Như vậy, chúng ta thấy rằng khi đất nước chúng ta gặp khó khăn từ năm 2008 trở lại đây thì hệ quả của những hệ quả từ trước đến đây nó dồn lại và lập tức nó làm cho nợ xấu tăng lên liên tục trong những năm vừa qua. Để khẳng định một điều là nợ xấu không phải là tăng trong giai đoạn ngắn hiện nay mà trong cả thời kỳ khi chúng ta gặp phải khó khăn.

Đấy là thực trạng về nợ xấu.

Bây giờ để xử lý nợ xấu thì tôi rất cám ơn Quốc hội là trong hai phiên chất vấn vừa rồi đã dành chất vấn cho các đại biểu là các bộ trưởng của Bộ công thương và Bộ xây dựng. Từ đó chúng ta có một bức tranh toàn thể hơn trong vấn đề xử lý nợ xấu và cũng là chia sẻ chung cho hệ thống ngân hàng. Nợ xấu như tôi báo cáo với Quốc hội nếu nói về nguyên nhân nó có 5 nhóm nguyên nhân nhưng do thời gian có hạn tôi cũng chỉ xin nói khái quát.

Thứ nhất, nó có nguyên  nhân tại các tổ chức tín dụng cho vay vốn.

Thứ hai, nó có nguyên nhân tại chính các doanh nghiệp đi vay vốn.

Thứ ba, nó có nguyên nhân về cơ chế chính sách trong đó có cả cơ chế chính sách vĩ mô lẫn cơ chế chính sách phát triển ngành.

Thứ tư, là nó do môi trường điều kiện trong và ngoài nước trong từng thời kỳ.

Nội dung cuối cùng nó do công tác thanh tra giám sát, mà thanh tra giám sát ở đây không phải chỉ riêng của ngành ngân hàng mà thanh tra giám sát trong các lĩnh vực khác. Nó bao gồm 5 nhóm nguyên nhân như vậy.

Chúng ta sẽ có điều kiện để mổ xẻ trong từng nguyên nhân để làm rõ các nội dung nhưng chúng ta thấy được rõ các nhóm nguyên nhân như vậy thì chúng ta sẽ có được nhóm các giải pháp cho phù hợp. Tôi đi nặng về nhóm giải pháp của hệ thống ngân hàng;

Thứ nhất, trong lĩnh vực này về phía Ngân hàng thương mại có trách nhiệm trước tiên và trách nhiệm lớn nhất. Về Ngân hàng nhà nước có hai trách nhiệm;

Một là cơ chế chính sách.

Hai là hoạt động thanh tra giám sát, như tôi đã nói ở trên.

Đối với các ngân hàng thương mại trong thời gian vừa qua do rất nhiều nguyên nhân các đại biểu Quốc hội cũng thấy. Do tăng trưởng tín dụng của chúng ta quá nóng mà thế giới đánh giá chúng ta có 5 loại bong bóng thì bong bóng tăng trưởng tín dụng là một trong 5 bong bóng đó. Tăng trưởng tín dụng quá nóng như vậy thì dẫn đến chất lượng tín dụng không tốt, cho nên khi môi trường kinh doanh trở nên xấu thì sẽ lập tức trở thành nợ xấu. Trách nhiệm lớn nhất là của các tổ chức tín dụng cho vay vốn. Để xử lý thời gian vừa qua hệ thống ngân hàng đã áp dụng nhiều biện pháp rất quyết liệt, thứ nhất các tổ chức tín dụng phải tiến hành cơ cấu lại nợ, đánh giá lại thực trạng hoạt động của các doanh nghiệp để cơ cấu lại nợ với thời hạn lãi suất phù hợp hơn với năng lực của doanh nghiệp trong từng thời kỳ.

Về vấn đề này ngân hàng Nhà nước đã ban hành văn bản 780 từ cuối tháng 4/2012, đến nay, sau 6 tháng thực hiện kết quả rất ấn tượng, có thể doanh nghiệp này, doanh nghiệp nọ chưa được cơ cấu lại nợ, nhưng tính chung trong cả hệ thống chúng ta thấy con số rất lớn. Ví dụ tính đến 30/6 tổng số nợ được cơ cấu lại dưới mọi hình thức mới chỉ hơn 36.000 tỷ, nhưng đến 30/9 tổng số nợ được cơ cấu lại trong toàn hệ thống chúng ta khoảng 252 ngàn tỷ. Nói 252 ngàn tỷ đại biểu Quốc hội thấy nó quy mô thế nào. Chúng tôi xin nói là dư nợ tín dụng trong hệ thống tín dụng của chúng ta là 2 triệu 700 ngàn tỷ, thì 252 ngàn tỷ xấp xỉ khoảng 8%. Chúng ta thấy rằng nếu không có các giải pháp này, không quyết liệt thì nợ xấu của chúng ta nếu tính riêng theo báo cáo của các tổ chức tính dụng không phải là 4,93% mà là con số lớn hơn rất nhiều, giải pháp này đã mang lại tác động rất lớn trong thời gian vừa qua. Chúng tôi xin nói để doanh nghiệp và cử tri trong cả nước thấy sự quyết liệt và thông cảm, chia sẻ với hệ thống ngân hàng thương mại.

Nội dung thứ hai tôi xin trình bày là bản thân các tín dụng dưới sự chỉ đạo và giám sát chặt chẽ của hệ thống ngân hàng của Ngân hàng nhà nước, việc trích lập dự phòng rủi ro của các tổ chức tín dụng được kiểm soát rất tốt trong thời gian qua. Từ đầu năm đến nay riêng trích lập dự phòng rủi ro mới của các tổ chức tín dụng đã tăng lên khoảng 14 nghìn tỷ đổng, đưa tổng số dư trích lập dự phòng rủi ro còn đến thời điểm hiện nay kể cả trích lập dự phòng chung lẫn trích lập dự phòng riêng là ở cỡ xấp xỉ 75 nghìn tỷ đồng. Từ đầu năm đến nay các tổ chức tín dụng đã xử lý được cỡ khoảng gần 12 nghìn tỷ đồng nợ xấu từ nguồn trích lập dự phòng rủi ro của chính bản thân các tổ chức tín dụng. Biện pháp sắp tới của chúng tôi là vì chúng ta sắp sửa kết thúc năm tài chính trong tháng 11 và 12 này, đây cũng là thời điểm các tổ chức tín dụng rà soát lại tất cả các khoản vay và có các quyết định về việc sử dụng dự phòng để xử lý nợ xấu, chúng tôi đã có Chỉ thị số 06 chỉ đạo toàn bộ hệ thống năm nay rất quyết liệt trong vấn đề này, tất cả tổ chức tín dụng nào chưa trích lập đầy đủ dự phòng rủi ro thì không được chia cổ tức và giao cho ngân hàng nhà nước các cấp giám sát và phê duyệt kế hoạch phân chia cổ tức và kế hoạch tiền lương của các tổ chức tín dụng để đảm bảo có nguồn vốn xử lý nợ xấu. Chúng tôi thấy ở phần nào đó chúng ta có cơ sở để kiểm soát nợ xấu này. Tất cả những điều tôi đang nói là thẩm quyền của hệ thống ngân hàng.

Chúng ta thấy nếu theo báo cáo của tổ chức tín dụng thì nợ xấu khoảng 4,93% như tôi đã nói. Như tôi cũng có dịp trình bày với Quốc hội, đến nay con số này, trong số đó có khoảng xấp xỉ hơn 80% có tài sản đảm bảo và trong số tài sản đảm bảo này có tới 57% được đảm bảo bằng bất động sản. Ngoài ra con số nợ xấu hiện nay khoảng 4,93% nhưng số mà các tổ chức tín dụng đã trích 75.000 tỷ đồng thì nó cũng phải tương ứng với cỡ khoảng xấp xỉ 2,5 đến 3% nợ xấu. Như vậy, từ các thông số như thế chúng ta thấy rằng nếu như chúng ta quyết tâm xử lý nợ xấu thì ít nhất chúng ta cũng làm cho nợ xấu có thể chững lại không gia tăng nữa và nếu kết hợp với các giải pháp khác của các nhóm nguyên nhân khác thì chúng tôi cho rằng vấn đề nợ xấu cũng có thể giải quyết được nhưng không phải là đơn giản.

Còn sự phối hợp giữa các bộ, các ngành như tôi đã có báo cáo với Quốc hội, ở đây một mình hệ thống ngân hàng, chúng tôi luôn luôn xác định rằng chúng tôi phải là đội quân đi tiên phong trong lĩnh vực này, nhưng mà chúng ta cần phải có sự phối hợp rất đồng bộ giữa các bộ, ban, ngành của Chính phủ và kể cả chính quyền địa phương.
Ví dụ như sáng nay chúng tôi đã nghe Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng nói về thị trường bất động sản.Ở trong thị trường bất động sản này như tôi đã nói qua số liệu về nợ xấu thì chúng tôi thấy qui mô của bất động sản rồi, nhưng trong toàn bộ nền kinh tế của chúng ta thì chúng ta thấy thế nào? Trong toàn bộ nền kinh tế của chúng ta hiện nay, dư nợ tín dụng khoảng 2.700.000 tỷ. Trong đó có khoảng 73% dư nợ có tài sản đảm bảo và có khoảng 27% không có tài sản đảm bảo. Trong số mà 73% nợ có tài sản đảm bảo thì lại có tới khoảng 66% là được đảm bảo bằng bất động sản. Nếu tính tổng thể lại thì tất cả các khoản nợ mà có tài sản đảm bảo bằng bất động sản nó chiếm tới khoảng 46%. Từ đó chúng ta thấy rằng, nếu chúng ta khai thông được thị trường bất động sản, tất nhiên chúng ta nói đi, nói lại không hiểu đâu là quả trứng, đâu là con gà, nhưng cái này là đan xen lẫn nhau, nó có tác động qua lại lẫn nhau chứ không nói cái nào có trước, cái nào có sau mà phải đồng bộ. Nếu ở đây có sự phối hợp giữa các bộ, ban, ngành và chính quyền địa phương các cấp để giải quyết vấn đề này thì chúng tôi cho rằng chúng ta có thể giải quyết được một khoản rất lớn.

Chúng tôi đã kiểm điểm lại năng lực tài chính của các ngân hàng thương mại và khả năng đối phó của Ngân hàng Nhà nước. Về mặt tài chính chúng tôi khẳng định chúng tôi có đủ nguồn vốn để làm việc đó nhưng điều cơ bản hiện nay đối với thị trường bất động sản của chúng ta là phải giải quyết khâu tiêu thụ sản phẩm, muốn vậy chúng ta phải có người mua và muốn có người mua thì cái nhà người ta phải mua được. Trước đây chủ yếu thị trường bất động sản của chúng ta là phục vụ cho giới kinh doanh, đầu cơ, làm giá. Bây giờ để giải quyết vấn đề này thì chúng ta phải làm sao đưa được bất động sản đến đúng người sử dụng. Nếu bất động sản của chúng ta giá cao như vậy, cơ cấu không hợp lý như vậy, người dân của chúng ta đang rất nhiều người cần nhà nhưng không thể mua được bởi vì cái nhà đó diện tích không hợp với nhà người ta, cái nhà đó giá quá cao không phù hợp với năng lực tài chính của họ. Vậy, chúng ta phải làm gì để có được các sản phẩm, có các kết cấu xây dựng cũng như kết cấu giá hợp lý với túi tiền của người dân thì khi đó chúng ta sẽ bán được sản phẩm. Qua thống kê của chúng tôi ngay trong lực lượng cán bộ, công nhân viên chức nhà nước nhu cầu mua nhà ở là rất lớn.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Xin lỗi đồng chí Bình, đồng chí trả lời mất 30, 40 phút rồi mà mới một đại biểu, bằng cách trả lời này thì dài quá. Ví dụ đồng chí đang nói thị trường bất động sản, nợ xấu mà bảo đảm bằng bất động sản là 50-60%, bây giờ đồng chí với đồng chí Trịnh Đình Dũng và các chủ tịch địa phương phối hợp như thế nào để giải quyết nợ xấu về bất động sản, giải quyết nợ xấu vào từng loại nợ, nếu nói như thế này thì dài quá.

Anh Dũng có nói chuyện nợ xấu của các công ty xây dựng, trong các công ty xây dựng có câu chuyện nhà nước đầu tư nhưng lại đầu tư trong thanh toán, vậy bây giờ đồng chí với đồng chí Dũng giải quyết nợ của các công ty xây dựng đối với loại này như thế nào. Hay là nhà máy xi măng thì có một số dở dang, bây giờ thị trường tiêu thụ lại khó, sản phẩm làm đường thì khống kịp thì bây giờ giải quyết nợ xấu của các nhà máy xi măng, các công trình đầu tư xi măng thế nào? Vấn đề là phải đi vào từng việc như thế. Tôi nói ví dụ thôi. Nếu đồng chí trả lời được như vậy thì mọi việc sẽ minh bạch.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Xin báo cáo đồng chí Chủ tịch Quốc hội.

Xin báo cáo Quốc hội.

Chính vì góc độ đó, nên chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ với Bộ xây dựng trên cơ sở các đề án của Bộ xây dựng thì chúng tôi chỉ đảm bảo là đối với các khách hàng có nhu cầu mua nhà như vậy, chúng tôi đáp ứng đủ nguồn vốn với cơ cấu lãi suất hợp lý. Thí dụ, một hộ gia đình họ thiếu tiền để mua ngôi nhà mà họ dự định mua, chúng tôi sẽ có chương trình, có các gói để hỗ trợ tín dụng. Chúng tôi sẽ phối hợp với Bộ xây dựng, Bộ Công thương và đặc biệt kể cả với Bộ Kế hoạch và đầu tư và Bộ tài chính. Ví dụ, tồn đọng xây dựng cơ bản hiện nay khoảng 93.000 tỷ. Vì đầu tư xây dựng cơ bản phải có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước. Như vậy, phải phối hợp với Bộ Tài chính xem giải quyết vấn đề này như thế nào. Vì nó liên quan đến chính quyền địa phương, vì các công trình đó là của các chính quyền địa phương phê duyệt thì chúng tôi sẽ phối hợp để tìm biện pháp tháo gỡ.

Như vậy, chỉ riêng việc tháo gỡ được nút này, 93.000 tỷ  này thì nó đã tương ứng xấp xỉ 3% của nợ xấu rồi.

Ví dụ trong lĩnh vực hàng tồn kho khác thì chúng tôi sẽ phối hợp với các bộ, ban, ngành, đặc biệt với Bộ nông nghiệp và Bộ công thương. Trong thời gian vừa qua chúng tôi đã phối hợp với Bộ nông nghiệp rất tốt trong vấn đề thu mua thóc, gạo, lương thực để giải quyết ứ đọng hàng hóa như trong thu mua thủy sản để xuất khẩu. Chúng tôi sẽ cố gắng làm tốt chương trình này trong thời gian sắp tới, phối hợp với Bộ nông nghiệp, phối hợp với Bộ công thương trong vấn đề rà soát lại xem hàng tồn kho trong lĩnh vực cụ thể là hàng tồn kho gì và có những vấn đề gì để hệ thống ngân hàng có thể tháo gỡ được thì chúng tôi sẽ phối hợp.

Nói một cách tổng thể là ngoài sự quyết tâm, các giải pháp quyết liệt của hệ thống ngân hàng thì bản thân hệ thống ngân hàng sẽ phối hợp rất chặt chẽ các bộ, ban, ngành. Tôi cho rằng, dưới sự chỉ đạo nhất quán, quyết liệt của Chính phủ thì chúng ta sẽ có khả năng giải quyết được một phần nợ xấu này để góp phần vào việc khai thông lại nguồn vốn về phục vụ phát triển kinh tế đất nước trong năm 2012.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Bây giờ đã ngồi lại với nhau chưa.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Báo cáo với Chủ tịch Quốc hội, chúng tôi đã làm việc rất nhiều buổi với Bộ Công thương và đã làm việc rất nhiều buổi với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn không phải trong giai đoạn gần đây mà suốt từ tháng 4 trở lại đây để có tất cả các chương trình như chúng ta đã thấy. Ví dụ như chương trình cho vay và giãn nợ đối với cá tra, cá basa hay những chương trình cho vay để hỗ trợ cho việc sản xuất thực phẩm trong dịp giáp tết này v.v...Chúng tôi cũng phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch đầu tư để rà soát lại mới có con số là 93.000 tỷ còn tồn đọng trong đầu tư xây dựng cơ bản.
Chúng tôi đang rất quyết liệt và chúng tôi cũng mong rằng trong lĩnh vực này Chính phủ cũng sẽ quan tâm hơn nữa trong thời gian tới.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Như thế là câu trả lời nợ xấu khá rõ rồi. Đồng chí có thể chuyển câu khác, bây giờ là 3 cộng 1, Ngân hàng ngồi với các bộ liên quan, ngồi với địa phương, vấn đề nợ ở địa phương nào nhiều thì ngồi với ông chủ tịch ở đó nữa. Chúng ta lần lượt giải quyết từng vùng một, từng ngành một, như vậy nợ xấu sẽ giảm. Cách như vậy trả lời như thế tôi thấy là rõ và làm được như thế thì chắc chắn sẽ có kết quả.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Ý cuối cùng của đại biểu Quốc hội là các giải pháp để có thể giúp doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn, đây cũng là một giải pháp hết sức quan trọng và trong vấn đề giải quyết nợ xấu là quan trọng thứ nhất, tôi không trình bày giải pháp này nữa.

Giải pháp thứ hai, các đại biếu Quốc hội có nói là lãi suất, đúng là trong thời kỳ đầu năm lãi suất của chúng ta còn cao. Vì chúng ta cũng mới chỉ giảm lãi suất xuống 9% vào khoảng tháng 3, tháng 4 vừa rồi và tốc độ giảm của chúng ta rất nhanh, từ đầu năm cho đến tháng 3, tháng 4 là chúng ta đưa lãi suất huy động từ 15% xuống còn 9% trong vòng có 3 tháng. Như vậy, lãi suất cho vay nó có một độ trễ thêm một chút thì thấy được vấn đề đó bắt đầu từ ngày 15 tháng 7 Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo rất quyết liệt các Ngân hàng Thương mại. Đã tổ chức rất nhiều các cuộc tiếp xúc với doanh nghiệp để đưa lãi suất xuống, chúng ta thấy như kết quả ban đầu cho rằng cũng hết sức ấn tượng.

Tôi nói ví dụ, nếu như trước ngày 15 tháng 7 năm nay, dư nợ mà có lãi suất trên 15% trong hệ thống ngân hàng là dao động cỡ khoảng từ 65 đến 70% thì đến đầu tháng 10 vừa rồi tỷ lệ này chỉ còn lại chưa đến 20%, có nghĩa là khoảng gần 80% số nợ có lãi suất trên 15% đã được đưa xuống dưới mức 15%. Đây cũng là cố gắng hết sức lớn, tuy nhiên cũng chưa phải đáp ứng được các yêu cầu của doanh nghiệp thì lĩnh vực này chúng tôi cũng xin có giải trình như thế này. Tôi xin giải trình ở câu này tương đối là đầy đủ, bởi vì tôi cũng sẽ biết rằng các đại biểu hỏi tiếp theo thì sẽ có những nội dung trùng lặp thì tôi đỡ phải trả lời lại.

Thực ra mà nói chúng ta đã thấy thanh khoản của hệ thống ngân hàng của chúng ta mặc dù đã được cải thiện. Chính vì nó đã được cải thiện như vậy, cho nên lãi suất mới giảm. Nhưng tôi xin báo cáo với Quốc hội, là thanh khoản của nền kinh tế của nước ta nói chung và của hệ thống ngân hàng của nước ta còn hết sức mỏng và còn hết sức bấp bênh chứ tôi chưa dám dùng đến từ là vững chắc. Bởi vì năm 2011, tôi đã trình bày ở trên thì tỉ lệ sử dụng vốn trong hệ thống ngân hàng còn cao hơn cả 100%, có nghĩa ta có 100 đồng thì ta dùng vào hơn 100 đồng rồi, cho nên thiếu thanh khoản và thậm chí có thể đến đổ vỡ. Đến nay chúng ta đã cải thiện được thì tỷ lệ này nó dao động cỡ khoảng 93 đến 96% trong thời gian vừa qua. Như vậy có cải thiện, nhưng cải thiện chưa chắc, mà tỷ lệ này ở quốc tế người ta chỉ sử dụng khoảng 60 đến 70%, chứ còn bao giờ cũng dư thừa ra 30 đến 40% để đầu tư vào các công cụ có tính thanh khoản cao. Còn ở chúng ta, toàn bộ số tiền này sử dụng vào tín dụng hết. Do vậy, khả năng thanh khoản của hệ thống ngân hàng mặc dù được cải thiện nhưng còn hết sức mỏng, chưa ổn định, chưa bền vững, nói thẳng ra trong nền kinh tế của chúng ta cũng như vậy. Cho nên áp lực thanh khoản của mỗi tổ chức rất lớn, trong tổng số hơn 100 tổ chức tín dụng Việt Nam, kể cả ngân hàng và các tổ chức tín dụng khác hiện nay thường xuyên hàng ngày có khoảng 50 tổ chức có tỷ lệ sử dụng vốn cao hơn so với tỷ lệ huy động vốn, từ đó mới tạo ra áp lực đối với lãi suất rất lớn.

Thứ hai, mặc dù chúng ta đưa lạm phát xuống dưới 1% và có nhiều cơ sở để khẳng định rằng năm nay chúng ta giữ được mức dưới 8%, nhưng chúng ta thấy sự rình dập của lạm phát gia tăng trở lại cũng không nhỏ. Từ bối cảnh đó chúng tôi thấy riêng giải pháp về lãi suất, mặc dù chúng tôi đã triển khai rất quyết liệt từ đầu năm đến nay và đã đạt được một số kết quả như vậy nhưng lãi suất vẫn còn cao, so với khả năng hấp thụ, so với hiệu quả sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp. Chúng tôi vẫn tìm mọi biện pháp để làm sao trong thời gian tới tiếp tục hạ được lãi suất. Trước tiên tôi đề nghị toàn hệ thống của chúng ta cùng đồng tâm để giữ vững được lạm phát ít nhất dưới 8%, không để nó lên cao nữa, sang năm tới có điều kiện chúng ta tiếp tục đưa lạm phát xuống và hệ thống ngân hàng tiếp tục đưa được lãi suất cả huy động lẫn cho vay xuống để tốt hơn nữa.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương hỏi là giải pháp gì để tăng trưởng tín dụng, bây giờ lãi suất có giảm rồi, nợ xấu cũng cơ cấu một bước rồi, huy động trên 12%, cho vay ra có 2,5% thôi, có nghĩa là chưa tăng trưởng được tín dụng, người cần vay tiền chưa vay được. Vấn đề các đại biểu đặt ra là nhiều doanh nghiệp muốn tiếp cận nguồn vốn nhưng lại chưa tiếp cận được, chính là chỗ này. Làm sao để tăng trưởng tín dụng hợp lý, hạn chế không làm cho lạm phát tăng thêm. Bây giờ số liệu đến tháng 10 là 12% huy động mà cho vay ra có 2,5%, làm sao tăng trưởng tín dụng không chỉ hạ lãi suất mà còn tăng trưởng vào đâu nữa. Xin đồng chí trả lời chỗ này cho đúng câu hỏi của đại biểu.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Vâng, thứ nhất đang đi theo ý trả lời của các đại biểu Quốc hội và ý Chủ tịch Quốc hội có nêu của đại biểu Mỹ Hương nhưng ở phần dưới. Về tăng trưởng tín dụng tôi xin trình bày như sau.

Năm vừa rồi chúng ta cũng thấy tình hình nói chung như thế cho nên tăng trưởng tín dụng hết sức khó khăn, vấn đề này chúng ta cũng lường trước ngay từ quý I. Ở đây chúng ta cũng phải tính kể cả 2 phía, trước dây chúng ta tăng trưởng tín dụng dễ dãi quá thì nợ xấu gia tăng, hiệu quả của nền kinh tế thấp để đến bây giờ ngân hàng có thể đổ vỡ. Đến bây giờ các ngân hàng cũng hết sức khó khăn, do vậy nếu họ đưa ra một đồng vốn họ phải đảm bảo chắc chắn họ thu lại được cho nên họ cũng phải hết sức kiểm soát chất lượng tín dụng. Bên cạnh đó các doanh nghiệp của chúng ta sau nhiều năm vất vả tình hình tài chính cũng trở nên hết sức khó khăn, do vậy 2 bên rất khó gặp nhau, chúng ta phải nói một thực tế khách quan như vậy. Bây giờ đối với hệ thống ngân hàng để tăng trưởng tín dụng được mà lại an toàn tôi cho rằng bất kỳ một ai làm ngân hàng thương mại cũng chỉ mong điều đó.

Đứng dưới góc độ quản lý vĩ mô chúng ta làm sao phải cân đối được cả 2 lĩnh vực đó, không được làm cho nợ xấu gia tăng, không được suy giảm chất lượng tín dụng nhưng phải làm sao tín dụng có thể tăng được hài hòa bằng cách này, bằng cách khác. Tôi cũng xin báo cáo Quốc hội, tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng không nhất thiết phải tăng trưởng trực tiếp vào các doanh nghiệp. Trong năm vừa rồi từ tháng 2 tôi đã họp và cũng đã cảnh báo trước với Bộ Tài chính là phát hành trái phiếu, sau rất nhiều năm chúng ta không thể phát hành được trái phiếu thì năm nay chúng ta phát hành thành công trái phiếu và phát hành với khối lượng lớn. Riêng hệ thống ngân hàng mua trái phiếu Chính phủ và các loại trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh thì cỡ khoảng 183.000 tỷ chiếm khoảng 6 -7% của tăng trưởng tín dụng. Như vậy, số liệu tăng trưởng tín dụng đến ngày 30/06 là số liệu mới nhất chúng tôi có cỡ khoảng 3,36%, từ nay đến cuối năm còn hơn 1,5 tháng nữa, tăng trưởng tín dụng sẽ được cỡ khoảng 5%. Như vậy, nếu xét cả hai góc độ này hệ thống ngân hàng đã đầu tư cho nền kinh tế khoảng 5% tín dụng và đầu tư gián tiếp cho nền kinh tế thông qua trái phiếu, vì trái phiếu của Chính phủ đi đầu tư vào nền kinh tế cỡ khoảng 5%. Như vậy, năm nay lượng đầu tư của ngân hàng vào hệ thống cỡ khoảng xấp xỉ 10%, việc giải pháp chúng tôi nói là giải pháp về lãi suất là một giải pháp quan trọng, giải pháp thứ hai là tháo gỡ nợ xấu của các doanh nghiệp, có tháo gỡ nợ xấu của các doanh nghiệp thì các doanh nghiệp mới có thể tiếp cận được nguồn vốn. Đó cũng là những giải pháp căn cơ để giúp các doanh nghiệp khôi phục được tình hình tài chính và tiếp tục được hoạt động sản xuất nhưng phải là sản xuất kinh doanh có hiệu quả.

Đại biểu Nguyễn Văn Tuyết có hai câu hỏi, cơ chế quản lý vàng trong thời gian qua là chưa hiệu quả, chưa đưa được giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới. Tại sao không đặt vấn đề quản lý chất lượng vàng mà đi quản lý nhãn hiệu? Câu hỏi này tôi xin trình bày như sau:

Lý do chưa đưa được giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới tôi đã trình bày ở phần trên, phần cơ chế quản lý vàng chưa hiệu quả tôi cũng đã trình bày ở phần trên vì trong một thời gian dài chúng ta chưa làm được nên nay chúng ta lập lại trật tự. Vấn đề không quản lý chất lượng mà đặt vấn đề là thương hiệu vàng là như tôi đã trình bày thị trường vàng trong thời gian trước đây không ai quản lý, có cả không quản lý về chất lượng. Vì đã là một hàng hóa thông thường như trước đây chúng ta quan niệm thì chất lượng của hàng hóa đó sẽ được quản lý bằng các loại luật, trong đó có luật về chất lượng hàng hóa và có rất nhiều nghị định khác của Chính phủ. Trên thực tế, không ai quản lý chất lượng vàng cả. Đấy là thực tế.

Chính vì điều đó đã thôi thúc chúng tôi phải nhanh chóng xây dựng một nghị định mới để làm sao có cơ sở pháp lý nhằm quản lý thị trường này, trong đó có quản lý về chất lượng vàng để đảm bảo tốt hơn quyền lợi của người nắm giữ vàng.

Chúng ta đã thấy có một lượng vàng rất lớn đã được dập thành vàng miếng dưới rất nhiều mác khác nhau mà chúng ta thấy có khoảng 8 mác vàng. Do vậy, để làm cơ sở cho từng bước chấn chỉnh lại chất lượng của vàng miếng thì sau nhiều năm phân tích, như chúng tôi đã trình bày với Quốc hội là lượng vàng mang nhãn hiệu SJC là mác được thị trường lựa chọn trong vòng hơn mười mấy năm qua. Chính vì vậy, vàng này đã chiếm tới hơn 90% của thị trường.

Ở đây có thể có nhiều đại biểu Quốc hội hiểu chưa đúng khi nói lượng vàng SJC chiếm tới 90% lượng vàng của thị trường. Điều đó không có nghĩa là Công ty SJC người ta có 90% lượng vàng có trong thị trường đâu mà lượng vàng dưới mác SJC chiếm tới 90%, còn lượng vàng này nằm trong dân, nằm trong tất cả các đơn vị kinh tế khác có nắm giữ vàng.

Như vậy, trên cơ sở về khối lượng cũng như chất lượng do thị trường lựa chọn thì bước đầu tiên chúng ta chuẩn hóa về một loại vàng, lấy đó làm cơ sở.

Theo các quy định về nhãn mác chúng ta cũng khẳng định rằng trách nhiệm đối với các loại hàng hóa theo quy định của luật là do chính người sản xuất phải chịu trách nhiệm.

Chúng tôi đi thành hai bước:

Bước 1, chúng ta chuẩn hóa vàng trên thị trường về một loại vàng có chất lượng cao nhất, có uy tín nhất và cũng không loại trừ khả năng sau khi chúng ta chuẩn hóa được lượng vàng này thì Ngân hàng nhà nước sẽ chính thức có mác vàng riêng của mình để phát hành song hành. Kinh nghiệm thực tế của đổi tiền trong thời gian trước đây thì chúng ta thấy rằng đổi nhãn mác chỉ diễn ra khi thị trường tương đối ổn định như vậy mới có được hiệu quả. Còn về chất lượng hiện nay không có quy định nào về kiểm soát chất lượng. Mỗi một cửa hàng bán vàng chẳng có máy kiểm định nào mà người dân cứ mua và nhà hàng cứ bán. Sắp tới theo Nghị định 24 toàn bộ mạng lưới buôn bán vàng miếng sẽ được cấp giấy phép và có tiêu chí về chất lượng do ngân hàng nhà nước quy định. Trong thời gian qua chúng tôi đã đi khảo sát nhiều nơi để làm sao quy chuẩn máy kiểm định chất lượng. Hiện nay máy tốt nhất dùng đến kỹ thuật hạt nhân cỡ khoảng 34? nghìn, chúng tôi đã làm việc với Viện Năng lượng hạt nhân trên Đà Lạt, chúng tôi thấy có thể chế tạo được, thực ra loại máy này có thể nhập khẩu nhưng chúng tôi muốn tận dụng năng lực trong nước và chất lượng đảm bảo. Những bước chúng ta đang đi hiện nay là tiến tới một thị trường vàng được chuẩn hóa về chất lượng vàng miếng, chuẩn hóa trong giao dịch vàng miếng và chuẩn hóa về hệ thống bán lẻ của vàng miếng.

Vấn đề thứ hai, đại biểu có hỏi nguyên nhân của nợ xấu, nội dung này tôi đã trình bày ở trên, biện pháp khắc phục chúng ta đã bàn nhiều lần rồi, khi nào có thể xử lý được, vấn đề này kết luận sáng nay của Chủ tịch Quốc hội về nội dung này khi Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng trả lời cũng đã nói lên là khi nào xử lý được nợ xấu này.

Câu hỏi thứ nhất của đại biểu Mỹ Hương về nợ xấu quá lớn trong hệ thống ngân hàng thương mại và các hệ thống ngân hàng thương mại có nợ xấu quá lớn như vậy có trách nhiệm gì và các biện pháp? Về biện pháp tôi đã nói rồi, tôi chỉ nói đến trách nhiệm của các ngân hàng thương mại. Tôi xin báo cáo các đại biểu Quốc hội một nội dung là vừa rồi chúng tôi đẩy mạnh hoạt động thanh tra, giám sát của các tổ chức tín dụng thấy ở nhiều tổ chức tín dụng, chủ yếu là tổ chức tín dụng cổ phần nhỏ yếu kém thì tình hình chất lượng tín dụng rất nguy hiểm. Có những tổ chức tín dụng chỉ báo cáo với chúng tôi nợ xấu khoảng 1,2 hoặc tổ chức tín dụng nào rõ ràng nhất chỉ hơn 3%, nhưng khi chúng tôi vào thanh tra, giám sát và làm kiên quyết thì có những tổ chức tín dụng có nợ xấu lên đến vài chục phần trăm. Như tôi đã trình bày ở trên trách nhiệm này trước hết là trách nhiệm của tổ chức tín dụng. Vì nợ xấu tăng cao nên dẫn tới gây tổn thất cho ngân hàng, vì phải trích lập nhiều dự phòng rủi ro. Chúng tôi kiên quyết yêu cầu các tổ chức tín dụng này phải chấp hành đúng điều đó. Vì phải trích lập nhiều rủi ro nên lợi nhuận một là sẽ không có, hai là sẽ phải sử dụng vốn điều lệ và vốn tự có để đi xóa nợ, nếu ảnh hưởng đến vốn điều lệ thì nhất định các cổ đông đó phải bán tài sản hoặc các biện pháp khác để đảm bảo hồi phục lại tình hình tài chính lành mạnh. Đó cũng là nội dung mà chúng ta tái cơ cấu hệ thống ngân hàng trong thời gian vừa qua. Chúng tôi xử lý nghiêm minh, đúng theo tính chất nếu có sai phạm về kinh tế phải xử lý theo pháp luật về kinh tế, trong đó chủ yếu tạo điều kiện để có biện pháp khắc phục những hậu quả kinh tế đã gây ra.

Ý thứ hai, đại biểu có hỏi về xử lý dự phòng để xử lý nợ xấu, tôi đã trình bày ở trên. Trong này đại biểu có một ý tôi cũng phải làm rõ thêm là xử lý nợ xấu như thế nào cho công bằng khi sử dụng nguồn dự phòng? Theo quy định của ngân hàng Nhà nước có hai loại trích dự phòng, một là trích dự phòng cụ thể, hai là trích dự phòng chung, trích dự phòng chung là để đảm bảo hoạt động chung của hệ thống ngân hàng, vì trong hệ thống ngân hàng có rất nhiều rủi ro, có những rủi ro không thể lường đoán trước được, cho nên phải quy định chung. Còn trích dự phòng cụ thể, đây mới là trích dự phòng chính của hệ thống ngân hàng. Đã gọi là cụ thể thì mức trích dự phòng cụ thể gắn cụ thể với một khoản vay. Tức là khoản vay này ví dụ như anh đã đưa vào nhóm 4 thì phải trích lập dự phòng rủi ro là 50%, nếu đã rơi vào nhóm 5 thì ngân hàng phải trích lập đủ 100% khoản nợ đó. Do vậy khi xử lý là người ta xử lý theo từng khoản nợ cho nên cũng không phải mang toàn bộ trích lập chung đó ra để xử lý nợ xấu chung mà là xử lý nợ xấu cho từng khoản một, trong đó từng khoản đã được trích lập riêng cho mình.

Ý thứ ba của đại biểu là các doanh nghiệp khó khăn nhà nước phải có giải pháp, Thống đốc có chia sẻ gì không, có biện pháp gì để tăng trưởng tín dụng. Báo cáo đại biểu Quốc hội, trong phần trình bày ở trên chúng ta đã nêu rất rõ các nội dung này. Về chia sẻ, tôi cũng đã gặp gỡ rất nhiều doanh nghiệp ở Hà Nội, ở Thành phố Hồ Chí Minh cũng như nhiều địa phương khác, vừa rồi chúng tôi đã đi tới 36 tỉnh, thành trong cả nước để gặp gỡ các doanh nghiệp, trong đó có nhiều cuộc gặp đích thân tôi tham gia. Chúng ta cũng khẳng định với nhau ngân hàng với doanh nghiệp như hình với bóng, chẳng nói anh nào có trước, anh nào có sau, chẳng nói anh nào không cần anh nào, phải có doanh nghiệp thì mới có ngân hàng, doanh nghiệp muốn phát triển được thì phải dựa vào ngân hàng, đó là khăng khít cho nên bất kể vấn đề gì tốt đối với doanh nghiệp thì ngân hàng được nhờ.

Tôi nhớ mãi trước đây, nhà tôi làm ngân hàng đến nay đã 30 năm, cha mẹ tôi cũng làm ngân hàng. Tôi cũng nói với các đồng chí thường thường doanh nghiệp mang quà đến cho ngân hàng dịp lễ tết v.v.... đó cũng là nét văn hóa, tôi nói quà chứ không nói tham nhũng, nhưng trong thời gian chúng ta tăng trưởng tín dụng nóng, ở đây cũng có nhiều doanh nghiệp các đồng chí thấy ngân hàng lại mang quà cho doanh nghiệp, đến nay vẫn vậy. Nếu doanh nghiệp của các bạn là doanh nghiệp tốt thì ngân hàng mang quà đến doanh nghiệp là thường xuyên lắm vì có doanh nghiệp mới có ngân hàng. Qua đây tôi cũng xin khẳng định một điều là chúng tôi hết sức chia sẻ với những khó khăn.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Anh Bình ơi, mang quà đi quà lại nhưng bây giờ doanh nghiệp người ta vẫn kêu là chưa tiếp cận được vốn ngân hàng. Đồng chí đi nhiều nhưng đồng chí cũng thấy nhiều doanh nghiệp kêu là không tiếp cận được. Bây giờ những doanh nghiệp không làm ăn được, doanh nghiệp làm ăn không hiệu quả, doanh nghiệp phải trả nợ thì đã đành nhưng doanh nghiệp đang làm ăn được, người ta muốn vay chút nữa để người ta tiếp tục ổn định, phát triển thì người ta vẫn bảo không tiếp cận được, nó khó làm ở chỗ ấy, cứ qua đi qua lại không cho nhau vay.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Ở đây tôi xin nói một điều  là hệ thống ngân hàng trên tinh thần đó hết sức chia sẻ với doanh nghiệp. Bây giờ mới nói trong giai đoạn vừa qua như tôi đã báo cáo ở trên đã có tới khoảng 250.000 tỷ đồng là đã được ngân hàng cơ cấu lại nợ cho doanh nghiệp rồi, đấy là một chia sẻ rồi. Bởi vì khi cơ cấu lại nợ cho doanh nghiệp có nghĩa là họ cơ cấu lại chính lợi nhuận của họ rồi. Còn bây giờ tôi xin khẳng định với doanh nghiệp, có doanh nghiệp nào trong số chúng ta, tôi không cần nói là tốt, tôi chỉ cần nói đáp ứng được yêu cầu, thậm chí hơi yếu một tí, các đồng chí mang đến đây, với tư cách là Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, tôi sẽ chỉ đạo toàn hệ thống là cấp tín dụng mới ngay, thậm chí lãi suất hợp lý.

Còn bây giờ tôi xin báo cáo thật với đại biểu Quốc hội, rồi nhiều ngân hàng tôi gọi lên cũng nói, họ cũng báo cáo rằng, anh ơi em cũng đốt đuốc đi tìm doanh nghiệp, chứ anh đừng có nói, nhưng mà bây giờ anh bảo em cho vay ra không thu hồi được, sau này anh có chịu trách nhiệm không? anh có dám ký bảo lãnh vào đây không? tôi cũng xin chịu. Tôi chỉ nói là với tinh thần chia sẻ cao nhất, các đồng chí cố gắng làm. Đấy là tinh thần chung tôi muốn nói như vậy và chúng tôi đang hết sức quyết tâm, vì như tôi đã nói như hai mà là một, cho nên khó khăn của doanh nghiệp là khó khăn của ngân hàng.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Như vậy có vấn đề đặt ra là ý kiến của đại biểu và ý kiến của đồng chí chưa thực sự gặp nhau, cho nên chúng ta cần phải bám sát thực tế hơn để xem có tình hình là doanh nghiệp làm ăn được cần vay mà lại không vay được không, chứ còn là không có tình hình ấy, là ý kiến của Thống đốc tôi sợ không đúng đâu, bám sát hơn để xem lại tình hình này.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Báo cáo với Chủ tịch Quốc hội, trong thời gian vừa qua chúng tôi đã phối hợp với Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi phối hợp và chúng tôi thấy ủy ban rất có trách nhiệm trong vấn đề này. Chúng tôi làm việc với ủy ban, phối hợp với ủy ban đi xuống từng phường, đi xuống từng quận kết hợp 3 bên, doanh nghiệp, ngân hàng và chính quyền địa phương với ngân hàng nhà nước. Để xem xét từng doanh nghiệp một khó khăn gì, khó khăn ở ngân hàng nào, cái nào thì chính quyền hỗ trợ về lãi suất. Khó khăn ví dụ về giấy tờ, sổ sách thì chính quyền hỗ trợ, qua thời gian vừa rồi với thành phố Hồ Chí Minh chúng tôi thấy hiệu quả rất cao và chúng tôi đang muốn nhân rộng những kinh nghiệm đó trong các địa phương của cả nước để làm sao có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên để giải quyết vấn đề.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Bây giờ tiếp tục phối hợp để tìm ra nơi cần vay, giải quyết cho người ta thế mới là tuy hai như một.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Về ý kiến của đại biểu Trần Ngọc Vinh, ý kiến thứ nhất là Luật tín dụng ra đời có hiệu lực sau đó gần 1 năm ngân hàng nhà nước mới có hướng dẫn về hoạt động nhận ủy thác của tổ chức tín dụng. Hoạt động nhận ủy thác của các tổ chức tín dụng đã được quy định đó cũng là hoạt động bình thường trong các giai đoạn trước đây. Nhưng trong giai đoạn 1 năm vừa qua, hoạt động ủy thác này có nhiều biến tướng và sau này chúng sẽ thấy có một số vụ án trong lĩnh vực này. Trong thời gian gần đây do biến tướng của ủy thác này làm cho hoạt động kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước rất khó khăn để phát hiện ra. Do vậy, chúng tôi cũng có các quy định bổ sung để làm cho hoạt động ủy thác này được chặt chẽ hơn và được lành mạnh hơn.

Nội dung thứ hai, đại biểu có nói là trước đấy dập vàng miếng thì có 7.000 - 8.000 đồng/ miếng dập mà nay tại sao lại lên đến 50.000. Tôi với tư cách là Thống đốc Ngân hàng nhà nước đã đề nghị các vụ chức năng báo cáo, báo cáo cả chuỗi lịch sử diễn ra thì tôi chưa thấy có chỗ nào và ngay cả Công ty SJC, Công ty SJC là công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Nhà nước do Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh làm chủ đại diện thì cũng chưa bao giờ thấy có giá 7.000-8.000 đồng dập một lượng vàng cả.

Hiện này chúng tôi đưa vào giá 50.000 là chúng tôi đã tính toán rất đầy đủ với SJC theo barem chi phí đầy đủ. Chúng tôi xin khẳng định, trước đây SJC, mặc dù cũng có một khung giá, nhưng khi thị trường có sốt về vàng, như tôi đã trình bày ở trên, tất cả các đơn vị khác có vàng thỏi cần dập ra vàng miếng thì đều đem đến SJC để gia công. Lúc đó có ý kiến phản ánh với tôi là SJC lấy một miếng không phải là 40.000-50.000 mà thậm chí lấy cao hơn rất nhiều. Đó cũng là một ách tắc mà thông qua việc vừa rồi chúng ta đã xử lý được. Hiện nay biểu giá do Ngân hàng Nhà nước quyết định. Tính đúng, tính đủ tất cả các chi phí. Chúng tôi khẳng định mức 50.000 là mức hợp lý.

Ý thứ ba, về giải pháp làm lành mạnh thị trường vàng, liên thông với vàng thế giới. Trong hai nội dung này, tôi xin trả lời đại biểu Trần Ngọc Vinh.

Tôi hoàn toàn đồng ý với nội dung thứ nhất: Làm sao chúng ta có thể làm lành mạnh hóa thị trường vàng. Đó là mong muốn. Trong đề án của chúng tôi đã trình bày gồm có 3 bước: Bước một là xây dựng khuôn khổ pháp lý; Bước hai là chấm dứt hoạt động huy động và cho vay bằng vàng trong hệ thống các tổ chức tín dụng và bước ba là chuyển hoàn toàn sang quan hệ mua bán.

Đó là các bước đi và chúng ta triển khai các nội dung quy định trong Nghị định 24 từ vấn đề nhập khẩu, xuất khẩu, chế biến, sản xuất vàng miếng cho đến lưu thông vàng miếng, kiểm tra chất lượng vàng miếng và mua bán vàng miếng. v.v.,

Đó là các bước đi làm lành mạnh hóa thị trường vàng ở Việt Nam.

Về nội dung liên thông với vàng thế giới, như tôi đã trình bày ở trên, chúng ta để giá vàng liên thông với giá vàng thế giới có nghĩa là chúng ta chấp nhận trở thành thị trường đầu cơ về vàng, cái mà chúng ta đang chống, cái mà chúng ta đang vất vả bao lâu nay thì đến nay chúng ta đã làm được, cho nên không có việc liên thông với giá vàng thế giới. Xin hết.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Thưa các đại biểu Quốc hội,

Thời gian buổi sáng còn có 15 phút thôi, buổi chiều Thống đốc sẽ trả lời thêm đến giờ giải lao. Tôi đề nghị 3 đại biểu đặt câu hỏi lại và một số đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi thêm. Đề nghị các đại biểu đặt câu hỏi gọn thôi.

Nguyễn Văn Tuyết   - Bà Rịa - Vũng Tàu

Kính thưa Quốc hội,

Thưa Thống đốc,

Về lý giải của Thống đốc về giá vàng trong nước và giá vàng thế giới tôi thấy chưa thuyết phục. Thống đốc trả lời không là tốt nhưng Thông đốc đừng nghĩ là dân không biết gì. Thống đốc nói không ảnh hưởng gì đến kinh tế vĩ mô, không có lý do gì để bình ổn, vậy vì sao trong Nghị quyết 21 năm 2011 của Quốc hội có nêu: phấn đấu không để giá vàng trong nước chênh lệch giá vàng thế giới và Nghị quyết chúng ta vừa thông qua mới đây cũng nêu khắc phục bất cập trong quản lý ổn định thị trường vàng trong nước liên thông với giá vàng quốc tế, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp về quyền và tài sản của người dân. Với câu trả lời của Thống đốc như vậy, Thống đốc có thực hiện Nghị quyết của Quốc hội hay không?

Thống đốc có nói vừa qua các ngân hàng thu hút 60 tấn vàng để chuyển thành tiền phát triển sản xuất kinh doanh như vậy là tốt, nhưng có phải đưa vào sản xuất kinh doanh hay để trả nợ cho dân đã gửi vàng khi ngân hàng nhà nước không cho huy động vàng. Xin cảm ơn Thống đốc, xin hết.

Đàng Thị Mỹ Hương - Ninh Thuận

Kính thưa Thống đốc,

Tôi nhận thấy Thống đốc chưa trả lời rõ về giải pháp cụ thể để tăng trưởng tín dụng. Thực tế tổ chức tín dụng hoạt động là để kinh doanh có lãi, qua trả lời của Thống đốc rất khó trong việc tìm đối tượng tốt để cho vay. Xin hỏi Thống đốc tiền huy động vào đi đâu và làm sao có thể tăng trưởng được tín dụng và điều kiện được vay phải có khách hàng loại a mà không có nợ xấu, như vậy để tìm được đối tượng tốt thì làm sao được, tìm ở đâu ra? Xin Thống đốc đi vào trực tiếp nội dung câu hỏi này. Xin trân trọng cảm ơn Thống đốc.

Trần Ngọc Vinh - TP Hải Phòng

Trước hết xin cảm ơn Thống đốc đã trả lời những vấn đề tôi đặt ra. Nhưng Thống đốc cũng vừa thừa nhận có những bất cập trong sự chậm trễ ban hành Thông tư 04. Chúng tôi đặt vấn đề là sự chậm trễ ban hành Thông tư 04 hướng dẫn về vấn đề nhận ủy thác của tổ chức tín dụng theo quy định của luật tại Điều 106, Luật Các tổ chức tín dụng. Dư luận cho rằng độ trễ quá lớn là một năm 2 tháng để ban hành thông tư thì tạo điều kiện cho tham nhũng và lợi ích nhóm và tạo điều kiện lũng đoạn thị trường tài chính, xin bộ trưởng làm rõ vấn đề này. Xin cảm ơn.

Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Tôi xin phép trả lời câu hỏi bổ sung của đại biểu Nguyễn Văn Tuyết nói rằng Nghị quyết của Quốc hội năm 2011 có ghi là đảm bảo giá vàng trong nước và giá vàng thế giới sát nhau. Chính vì thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Ngân hàng nhà nước đã phải cho phép nhập khoảng 15 tấn vàng vào quý IV năm 2011 để đảm bảo cho giá vàng trong nước và giá vàng thế giới bám sát nhau. Trong giai đoạn đó chúng tôi đã thảo luận và xây dựng gần xong Nghị định 24 có hiệu lực từ ngày 25/5, từ đó chúng tôi cũng kiên quyết không cho phép nhập bất kỳ 1kg vàng nào nữa vì môi trường pháp lý của chúng ta đã thay đổi. Việc chúng ta cần phải làm, chúng tôi đã trình bày ở trên, không còn ý nghĩa thực tiễn nữa.

Đại biểu Quốc hội có nói trong dự thảo nghị quyết của Quốc hội lần này có nói về nội dung đó, chúng tôi đã được tham khảo nội dung dự thảo này. Chúng tôi đã báo cáo và xin ý kiến của Chính phủ, Chính phủ cũng đã chính thức có ý kiến về nội dung này đối với dự thảo nghị quyết của Quốc hội.

Đại biểu Mỹ Hương có hỏi các giải pháp để tăng tưởng tín dụng, trong đó đại biểu có nói bây giờ tiền đi đâu, tôi xin báo cáo với đại biểu Mỹ Hương như sau:

Như tôi đã trình bày ở trên thanh khoản cũng mới chỉ được cải thiện thôi chứ chưa vững chắc, chưa bền vững, bây giờ chúng ta hình dung xem tiền của chúng ta đi đâu. Tất nhiên nếu như đại biểu có điều kiện đến Ngân hàng Nhà nước, các đơn vị chức năng sẽ giới thiệu với đại biểu bảng cân đối của toàn ngành thì sẽ rất rõ tiền vào, tiền ra, khoản nào mua mắm, khoản nào mua tép, rất đầy đủ trong bảng cân đối tiền tệ của toàn hệ thống. Trên diễn đàn này tôi không được phép công bố và cũng không được phép mang theo, tôi chỉ trình bày sơ bộ như thế này.

Chúng ta thấy năm vừa rồi theo số liệu của chúng tôi thì tăng trưởng huy động của hệ thống ngân hàng cỡ khoảng 14%, trong khi tăng trưởng tín dụng của chúng ta như tôi đã trình bày đến thời gian tháng 10 là 3,36%  thì đại biểu sẽ hình dung ngay. Còn phần còn lại đi đâu? tôi xin giải trình như sau:

14% của chúng ta quy ra tiền nó cỡ khoảng trên dưới 400.000 tỷ, bây giờ 400.000 tỷ nó đi đâu? chúng ta thấy rằng chúng ta đã tăng trưởng tín dụng khoảng 3,3% mà 2,7 triệu nhân với 3,3;  2,7 triệu tức là 27.000 lấy 1% thì nó xấp xỉ cỡ khoảng hơn 80.000 tỷ.

Như tôi đã trình bày với đại biểu Quốc hội, Ngân hàng đã mua 183.000 tỷ trái phiếu Chính phủ, như vậy 183.000 tỷ cộng với khoảng trên 80.000 tỷ tăng trưởng tín dụng thì chúng ta đã thấy được là hơn hai trăm sáu, hai trăm bảy rồi.

Hiện  nay trong hệ thống ngân hàng của chúng ta, Ngân hàng Nhà nước còn phải hút bớt tiền về vì sợ lãi suất nó xuống quá thấp. Hiện nay ngân hàng đang hút tiền về của các ngân hàng thương mại cỡ khoảng trên dưới 30.000 tỷ, cộng hai khoản này của chúng ta là chúng ta đã thấy trên 300.000 tỷ rồi. Trong hệ thống của ngân hàng, các ngân hàng thương mại hiện nay phải dự trữ, tổng số tiền gửi các Ngân hàng thương mại, Ngân hàng nhà nước là xấp xỉ 100.000 tỷ. Trong đó có khoảng hơn 50.000 tỷ là dự trữ bắt buộc và khoảng gần 50.000 tỷ là tiền dư thừa như tôi đã nói chưa cho vay ra được.

Cộng tất cả các khoản này lại đã là khoảng 360.000 tỷ, còn khoảng 40.000 tỷ là tiền đảm bảo thanh toán tiền ở quỹ của các Ngân hàng thương mại. Như vậy, chúng ta thấy rằng tôi chỉ nói sơ bộ về những nội dung lớn thì chúng ta đã thấy rõ tiền của chúng ta đi đâu.

Còn việc chậm trễ ban hành Thông tư 04, tôi xin báo cáo với đại biểu Quốc hội, như chúng tôi đã nói hoạt động ủy thác là hoạt động bình thường, trước đây các văn bản quy phạm pháp luật của chúng ta đã có quy định về vấn đề này rồi, không phải là văn bản mới hay vì có tổ chức tín dụng mới phải ra văn bản này. Qua thực tiễn chúng tôi đi thanh tra, giám sát vừa rồi chúng ta thấy có những bất cập như vậy thì chúng tôi ban hành thông tư để kịp thời chấn chỉnh hoạt động này, đây là hoạt động bình thường. Còn đại biểu hỏi tại sao cái này trong bao năm nay không có? Xin báo cáo với đại biểu Quốc hội là tôi mới làm Thống đốc được hơn 1 năm, trong đó còn phải dành thời gian đi khảo sát, nắm bắt tình hình thì mới ra được văn bản này, do đó có vấn đề gì cũng mong đại biểu Quốc hội hết sức thông cảm ở góc độ này. Xin cảm ơn.

Nguyễn Thị Hồng Hà - TP Hà Nội

Kính thưa Quốc hội,

Tôi xin trân trọng cảm ơn Thống đốc đã gửi trả lời đầy đủ các ý kiến chất vấn của tôi từ rất sớm. Tuy nhiên trong 5 vấn đề Thống đốc trả lời tôi thấy còn có những nội dung chưa rõ, xin nêu cụ thể để nghe ý kiến của Thống đốc:

Thứ nhất, về tình hình nợ xấu trong hệ thống tổ chức tín dụng, theo trả lời của Thống đốc thì hiện nay các công ty mua bán nợ của Bộ tài chính và của các ngân hàng thương mại hoạt động không hiệu quả và ngân hàng Nhà nước đang xây dựng đề án thành lập công ty quản lý tài sản. Vậy xin Thống đốc cho biết đây có phải là thiết chế cho phép xử lý hiệu quả nợ xấu ngân hàng trong tình hình hiện nay hay không? việc thành lập công ty quản lý tài sản để tham gia quản lý nợ xấu nhưng chỉ do ngân hàng Nhà nước xây dựng và quản lý, như vậy có phù hợp với chức năng quản lý nhà nước và phù hợp với chức năng quản lý thị trường hay không, liệu điều đó có tạo cơ chế dung dưỡng lợi ích nhóm trong hoạt động ngân hàng nói chung và trong xử lý nợ xấu nói riêng như dư luận hiện nay đang lo ngại.

Thứ hai, việc ngân hàng nhà nước chỉ cho phép trong vòng 6 tháng theo tôi là rất ngắn để người dân chuyển đổi từ vàng phi SJC sang SJC theo Nghị định 24 và trong 2 tháng các ngân hàng cổ phần thương mại huy động và rồi lại cấm huy động theo Thông tư 16. Với tâm lý mua vàng trữ trong dân đã có từ lâu đời và cùng với yếu tố mất giá của tiền thì liệu chủ trương xóa bỏ thói quen mua trữ vàng trong dân của ngân hàng nhà nước có duy ý chí hay không. Phải chăng chủ trương trên là một trong những nguyên nhân làm tăng giá vàng trong nước khiến giãn cách với giá vàng thế giới ngày càng lớn và gây thiệt hại cho người mua vàng trong nước. Trách nhiệm của Ngân hàng nhà nước trong quản lý điều hành thị trường vàng đến đâu thực tế cho thấy chủ trương trên là đi ngược lại với cơ chế thị trường và làm mất đi ý nghĩa kinh tế xã hội của việc thực hiện độc quyền thương hiệu vàng quốc gia gây tâm lý nghi ngờ bị lợi ích nhóm chi phối. Tới đây Thống đốc có giải pháp nào có thể tạo được lòng tin trong dân để huy động được nguồn lực tài chính lớn dưới dạng vàng miếng còn nằm trong két sắt của người dân.

Thứ ba, mặc dù cả lãi suất cho vay và đi vay đã giảm trong những tháng đầu năm 2012 theo chỉ đạo của ngân hàng nhà nước, nhưng tăng trưởng tín dụng của ngân hàng không tăng, nhiều doanh nghiệp vẫn không tiếp cận được với dòng vốn lãi suất thấp vì các ngân hàng đưa ra nhiều hàng rào kỹ thuật để đảm bảo an toàn vốn do đầu vào là tiền gửi của dân cũng giảm vì lãi suất giảm. Nhiều người dân vẫn chọn vàng là nơi cất giữ tài sản và nhu cầu vàng lại tăng, giá vàng không giảm, như vậy các doanh nghiệp không thể tiếp cận được nguồn vốn để phát triển sản xuất, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế. Các biện pháp quản lý vàng, quản lý lãi suất ngân hàng đều không phát huy được tác dụng. Xin Thống đốc cho biết trách nhiệm của mình trong vấn đề này. Ba vấn đề tôi nêu có thể trùng nhưng câu hỏi của tôi hy vọng là không trùng, rất mong được biết ý kiến của Thống đốc. Xin cảm ơn Thống đốc.

Hoàng Thị Tố Nga - Nam Định

Kính thưa Quốc hội.

Kính thưa Thống đốc.

Tôi xin hỏi Thống đốc về vấn đề tín dụng cho ngành chăn nuôi, thủy sản.

Từ đầu năm 2012 đến nay ngành chăn nuôi và thủy sản gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều hộ chăn nuôi lợn, gà, cá tra thua lỗ, thiếu vốn đã phải giảm quy mô đàn hoặc ngừng sản xuất.

Theo thống kê của Cục chăn nuôi, hiện nay cả nước chỉ còn 7.000 trang trại chăn nuôi, giảm 10.000 trang trại so với năm 2011.

Trước tình hình đó ngày 8-8-2012, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản số 1149/TTg-KTN về chính sách đối với người chăn nuôi và thủy sản, trong đó có nội dung giao ngân hàng

Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các ngân hàng thực hiện giãn nợ tối đa là 24 tháng và hạ lãi suất đối với khoản đã vay, tiếp tục cho vay với lãi suất thấp nhất là 11%/năm cho các hộ gia đình, trang trại, hợp tác xã, doanh nghiệp phát triển sản xuất, chăn nuôi, giết mổ, ướp đông, chế biến thịt lợn, thịt gia cầm, nuôi và chế biến thịt cá tra xuất khẩu.

Tôi nhận thấy đấy là một trong những giải pháp cấp bách của Chính phủ, rất có ý nghĩa để giúp người sản xuất vượt qua giai đoạn vô cùng khó khăn này. Tôi đã biết ngày 20-8-2012, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản chỉ đạo 5 ngân hàng thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản nói trên. Tuy nhiên, trong thực tế, hầu hết người chăn, nuôi đặc biệt là các trang trại chưa tiếp cận được với chính sách ưu đãi về vốn của Chính phủ.

Tôi xin hỏi Thống đốc:

Thứ nhất, Thống đốc có nắm được cụ thể về thực trạng này không? Xin Thống đốc cho biết trách nhiệm của Thống đốc về vấn đề này như thế nào?

Thứ hai, trong thời gian tới, Thống đốc có giải pháp gì cho người chăn nuôi, thủy sản được vay vốn để duy trì và phát triển sản xuất.

Xin cảm ơn Thống đốc. Xin cảm ơn Quốc hội.

(Quốc hội nghỉ)